Ewolucja grzybów, która może doprowadzić do wyginięcia ludzkości

Czy grzyby zamieniające ludzi w Zombie, w rodzaju tych z Last Of Us faktycznie mogą istnieć? Można by powiedzieć: i tak... i nie. Znamy wiele gatunków grzybów (ale także pierwotniaków czy nawet zwierząt) modyfikujących zachowanie ofiar... także ludzi.

W serialu The Last Of Us jeden z ekspertów wyjaśnia, że grzyby nie stanowią dla nas zagrożenia, bo nie mogą żyć w temperaturze wyższej niż 34 stopnie. Niestety nie jest to prawda, bo znamy już przypadki blisko spokrewnionych grzybów, które infekują także ludzi! Ale czy idzie za tym coś więcej?




Rodzaje Basidiobolus i Conidiobolus to grzyby zaliczane do Owadomorkowców, czyli rodziny obejmującej grzyby infekujące głównie owady. W przypadku niektórych gatunków z tej grupy dowiedziono już jednak, że potrafią modyfikować zachowanie swoich ofiar.

Obecnie oczywiście nie udowodniono, by jakiś grzyb przejmował kontrolę nad człowiekiem, tak jak maczużniki przejmują ją nad owadami, "pożerając" je i zmuszając do zachowania ułatwiającego rozsiew zarodników. Pamiętajmy jednak, że w ostatnich latach coraz częściej dowiadujemy się, że grzyby, które zdawały się tylko infekować i pożerać owady, potrafią także modyfikować ich zachowanie (np. owadomorki). To prawdopodobnie umiejętność dużo powszechniejsza, niż nam się niedawno wydawało.




Już dziś znamy jednak organizmy pasożytnicze, które modyfikują także ludzkie zachowanie. Wystarczy wspomnieć o Toxoplasma gondii, czyli pierwotniaku wywołującym toksoplazmozę. By zainfekować żywiciela ostatecznego (kota),zaraża gryzonie i stymuluje u nich zachowania ryzykowne, które zwiększają szansę na pożarcie przez kota.

Dowiedziono, że u człowieka cierpiącego na toksoplazmozę również dochodzi do modyfikacji zachowania w podobnym kierunku (badania sugerują m. in. prawie 3x większe ryzyko spowodowania wypadku drogowego). Nie udowodniono, czy jest to efekt uboczny zakażenia, czy intencjonalne działanie pasożyta. Kot oczywiście nie pożre człowieka, ale dawniej (a w pewnych regionach świata obecnie również), duże kotowate polowały na ludzi i Toxoplasmie byłoby na rękę by ułatwić im to zadanie.




Znamy także cały szereg innych organizmów infekujących żywiciela i "przejmujących" nad nim kontrolę - grzybów ( Entomophthorales, Cordycipitaceae, Ophiocordycipitaceae itd.) czy nawet zwierząt, jak przywry Leucochloridium rozwijające się w czułkach ślimaka.

Sama Toxoplasma jest pasożytem niesłychanie powszechnym, lokalnie infekującym nawet kilkadziesiąt procent ludzkiej populacji. Powiązano chorobę ze zwiększonym ryzykiem rozwoju schizofrenii czy prób samobójczych.




Jakby tego było mało zmiany klimatyczne i idące za nimi zwiększenie średnich temperatur na Ziemi powodują, że grzyby powoli zaczynają ewoluować i są w stanie wytrzymywać coraz wyższe temperatury i prędzej czy później osiągną taki stopień wytrzymałości, że będą w stanie przetrwać w (stosunkowo) wysokiej temperaturze ciała człowieka.



Co ciekawe, etnobotanik Terence McKenna w swojej "Stoned Ape Theory" domniema, że grzyby psylocybinowe mogły przyczynić się do rozwoju Homo Sapiens. Miejmy więc zatem nadzieję, że również tym razem grzyby przyczynią się do ewolucji człowieka.

Źródła: 1, 2