Lata 80. to nie tylko gumy Turbo i kapiszony z odpustów! Oto najbardziej rewolucyjne wynalazki z tamtej epoki!

#1. Lockheed F-117 Nighthawk

Jak wiadomo – trwające długie dziesięciolecia napięcie pomiędzy dwoma, potężnymi mocarstwami doprowadziło do wyścigu zbrojeń, a co za tym idzie – także i do rozwoju technologii militarnej. Jednym z niewątpliwie istotnych efektów zimnowojennego wyścigu było powstanie odrzutowca F-117 Nighthawk wyprodukowanego przez amerykańskie przedsiębiorstwo Lockheed.


Był on pierwszym, operacyjnym bombowcem o tzw. obniżonej wykrywalności. Co dość ironiczne – rozwiązania, które zastosowano podczas budowy tej maszyny oparte zostały na teoriach dyfrakcji fal, które to w 1962 opisał radziecki matematyk - Piotr Ufimcew.
Pierwszy model oblatany został w czerwcu 1981 roku, a do masowej produkcji samoloty te trafiły sześć miesięcy później. Warto dodać, że oficjalna, publiczna prezentacja tego wynalazku miała miejsce dopiero w 1990 roku, czyli w momencie, kiedy zakończono produkcję tych bombowców. Wcześniej o istnieniu F-117 świat nie wiedział. Pierwsze pogłoski o istnieniu maszyny typu stealth pojawiły się dopiero w 1988 roku, kiedy to dowództwo USAF przyznało się do posiadania takiej jednostki i pochwaliło się kilkoma nieczytelnymi fotografiami.

#2. Jednorazowe aparaty fotograficzne

Zanim odezwą się oburzone głosy fotograficznych maniaków, od razu przyznajemy – tak, pierwszy aparat fotograficzny, który to należało wyrzucić po wykonaniu serii zdjęć, powstał już w 1966 roku w Lyon. Za pomocą urządzenia nazwanego Photo Pack Matic można było strzelić zaledwie 12 czarno-białych fotografii, czyli jakąś połowę tego, co przeciętna nastolatka robi po zobaczeniu swojego odbicia w lustrze. Wyprodukowano wówczas 1000 takich aparatów. Chociaż wówczas produkt ten zaliczył klapę, to z całą pewnością dzisiaj sprawne urządzenie tego typu musi być prawdziwym, białym krukiem wartym fortunę.


Moda na jednorazowe aparaty fotograficzne rozkwitła dobre dwie dekady później, kiedy to firma Fujifilm zawojowała rynek gadżetami o nazwach Utsurun-Desu oraz Quicksnap. Ogromna popularność takich zabawek sprawiła, że za ciosem poszli też inni giganci tej branży. Cechą wszystkich tego typu urządzeń była ich koszmarna jakość – zaopatrzone były one w najtańsze soczewki, parszywej klasy plastikowe elementy i najbardziej podłą kliszę. Takie ustępstwa sprawiały, że jednorazowe aparaty były śmiesznie tanie, a dzięki temu - uwielbiane przez turystów, których nie stać było na zakup drogiego sprzętu.

#3. Kieszonkowe telewizory

W latach 70. produkowane były pierwsze miniaturowe telewizory. Najpopularniejszym tego typu gadżetem był Panasonic TR-001 – urządzenie zaopatrzone w 1,5 calowy ekranik i malutki głośniczek. Niestety, ze zrozumiałych ograniczeń technologicznych, sprzęt ten wykorzystywał czarno-biały wyświetlacz kineskopowy.


Prawdziwa rewolucja na rynku kieszonkowych telewizorków miała miejsce dopiero w 1980 roku, kiedy to producenci takich sprzętów zaczęli wykorzystywać wyświetlacze ciekłokrystaliczne. Wówczas to rynek zalany został przez całą masę tego typu gadżetów, które od swoich protoplastów różniły się nie tylko czasem działania oraz wielkością, ale przede wszystkim – posiadały kolorowe wyświetlacze.


W 1982 roku firma Epson zaprezentowała światu pierwszy zegarek z "wbudowanym telewizorem", a w tym samym roku Sony pochwaliło się Watchmanem – bardziej zaawansowanym bratem Walkmana, na którym można było obejrzeć zarówno teledyski Van Halen, jak i urządzić sobie seans „Gliniarza z Beverly Hills”!

#4. Microsoft Windows

Pierwszy Windows (wypuszczony na rynek w 1985 roku Windows 1.1) nie był systemem operacyjnym, a jedynie nakładką na program DOS, jednak stworzył on podwaliny pod oparty na „okienkach” i intuicyjne środowisko, znany dziś wszystkim program, który to z czasem był ulepszany zarówno pod kątem grafiki, jak i funkcjonalności.




Windows drugiej generacji, który premierę miał w 1987 roku wprowadził całą masę rozwiązań, które znamy we współczesnych wersjach tego programu – nachodzące na siebie okna, możliwość minimalizowania i powiększania ich, a także skróty klawiszowe.
Warto dodać, że ten ewidentnie wzorowany na (wydanym jeszcze w 1984 roku!) systemie operacyjnym Mac OS, program doprowadził do trwającego długie lata procesu o kradzież własności intelektualnej!

#5. Game Boy

W zasadzie wszystkie przenośne elektroniczne gierki to produkty powstałe w latach 80. Wyjątkiem jest tu wyprodukowany już w 1979 roku Microvision – gadżet, który podobnie jak stacjonarne konsole, korzystał z kartridżowych nośników. Niestety zbyt mały ekran i brak różnorodności tytułów dostępnych na tę konsolkę sprawił, ze w 1981 roku zniknęła ona ze sklepów.


W tamtym już czasie dzieciaki oszalały na punkcie produktów Nintendo zwanego Game&Watch, które to potem skopiowane zostały przez radzieckich „wynalazców” i w tzw. bloku wschodnim znane były, jako „ruskie gierki”.


Wynalazkiem, który wywrócił konsolową branżę do góry nogami był produkowany od 1989 roku Game Boy. W przeciwieństwie do wspomnianego Game&Watch zabawka ta nie była ograniczona przez nadrukowane na wyświetlaczowych nakładkach, segmenty, do „udźwignięcia” tylko jednej gry na każdym urządzeniu. Game Boy posiadał wyświetlacz z matrycą punktową, która całkiem nieźle sobie radziła z programami zapisanymi na kartridżach. Zaskakujące jest to, że mimo szybkiej reakcji konkurencji, która krótko po premierze produktu Nintendo, zalała rynek konsolami znacznie bardziej rozwiniętymi technologicznie, to właśnie Game Boy ze swoim monochromatycznym wyświetlaczem i pierdzącym głośniczkiem odniósł największy sukces!

#6. Płyta CD

Wydawać by się mogło, że płyty CD to wynalazek lat 90., a tymczasem nośniki te pojawiły się w sklepach już w 1982 roku. Dokładnie w tym samym czasie premierę miały pierwsze odtwarzacze płyt kompaktowych, a pierwszym albumem, jaki wydano na „laserowym krążku” był „The Visitors” – ostatnie (na szczęście) wydawnictwo szwedzkiej grupy ABBA. Trzy lata później pobity został pewien istotny rekord – zespół Dire Straits wydał album „Brothers in Arms”, który rozszedł się w oszołamiającej ilości miliona płyt!

#7. Sztuczne serce

Prace nad tym wynalazkiem trwały już w latach 40. Wówczas to radziecki uczony Władimir Diemichow pierwszą, sztuczną pompkę wszczepił psu (zwierzak zdechł dwie godziny później). Wielki przełom w tej dziedzinie miało miejsce w 1969 roku, kiedy to mechaniczne urządzenie pompujące krew z powodzeniem zainstalowano w klatce piersiowej pewnego mężczyzny czekającego na przeszczep serca.
Prawdziwą zaś rewolucją było skonstruowanie przez Roberta Jarvika urządzenia, które dzięki specjalnej, polimerowej membranie miało rozwiązać największy problem tego typu mechanizmów, czyli tworzenia się zakrzepów prowadzących do śmierci pacjentów.


Pionierski zabieg przeprowadzono w 1982 roku, kiedy to sztuczne serce Jarvik-7 wszczepiono pewnemu 61-letniemu mężczyźnie. Pacjent żył ze sztuczną pompką podłączoną do urządzenia wielkości pralki przez 112 dni.


Znacznie lepiej poradził sobie drugi pacjent, któremu przeszczepiono ten „organ” – żył on z nim aż 620 dni! Warto dodać, że współczesne sztuczne serca są bazują na pomysłach wykorzystanych przez Roberta Jarvika, a obecnym rekordzistą jeśli chodzi o długość życia ze sztucznym sercem w klatce piersiowej jest Peter Houghton, który cieszył się tym urządzeniem przez ponad cztery lata!

Źródła: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7