Zatrzymane w kadrze CCCLXXXVII - Dlaczego w Niemczech chcieli montować przezroczyste budki telefoniczne

#1. Zdalna nauka podczas wybuchu epidemii polio, Chicago, 1937 rok. Nauczyciele czytali wówczas materiały dydaktyczne w radiowym studio.

Wirus polio powoduje, głównie u dzieci, zakaźną chorobę Heinego-Medina, w konsekwencji której może dojść do porażenia i zaniku mięśni kończyn dolnych.
Prezydent USA Franklin Delano Roosevelt, gdy zachorował w 1921 roku, miał już 39 lat. Był to zadziwiający przypadek, ponieważ późniejszy prezydent USA był młody, wysportowany, silny. Od choroby Roosevelta rozpoczęła się wielka krucjata przeciwko chorobie. Stworzono Narodową Fundację Paraliżu Dziecięcego, której udało się zebrać 250 mln dolarów na rozpoczęcie badań nad polio i opracowanie szczepionki.

#2. "Tel-A-Chairs" na dworcu autobusowym w Los Angeles, 1969 rok. 10 minut kosztowało wówczas 10 centów.

#3. Rozbiórka domu Ipatiewa, w którym zginęła rodzina Romanowów. Swierdłowsk (obecnie Jekaterynburg), 16-17 września 1977 roku.

Budynek został wzniesiony w latach osiemdziesiątych XIX wieku. "Dom Mikołaja Ipatiewa" początkowo należał on do jekaterynburskiego kupca Michaiła Szarawiewa, a w 1908 został kupiony przez Mikołaja Ipatiewa, który był emerytowanym kapitanem wojsk inżynieryjnych Armii Imperium Rosyjskiego.
Dom składał się z dwóch skrzydeł: frontowe wschodnie było jednopiętrowe i długie na 30 metrów. Natomiast zachodnie skrzydło składało się z dwóch pięter. Budynek był nowoczesny, z bieżącą wodą i kanalizacją, był dobrze wyposażony, m.in. w dostęp do elektryczności oraz telefon. W 1918 dom został zarekwirowany przez obwodowy komitet bolszewicki, na którego czele stał Piotr Wojkow.
Ostatni imperator rosyjski Mikołaj II wraz z najbliższą rodziną został przetransportowany z Tobolska do Jekaterynburga 30 kwietnia 1918 roku. Więźniów umieszczono w Domu Ipatiewa, zwanym Domem Specjalnego Przeznaczenia. W nocy z 16 na 17 lipca z rozkazu Włodzimierza Lenina w piwnicy budynku przeprowadzono egzekucję byłego cesarza Mikołaja II, jego żony Aleksandry Fiodorownej, następcy tronu cesarzewicza Aleksego, księżniczek Olgi, Tatiany, Marii i Anastazji oraz ich służących.
Budynek niszczał aż do lat 70. XX wieku. Z czasem jednak zaczęto się obawiać, że dom ten może stać się miejscem pielgrzymek dla rosyjskich monarchistów. Dlatego w 1977 z inicjatywy Jurija Andropowa wydano rozkaz wyburzenia budynku. Na polecenie Politbiura rozkaz ten wykonał nowy I sekretarz Swierdłowskiego Komitetu Obwodowego KPZR Borys Jelcyn.
W 2000 roku po oficjalnej kanonizacji Mikołaja II i jego rodziny przez Rosyjską Cerkiew Prawosławną ruszyła (wcześniej wstrzymana przez problemy finansowe) budowa Cerkwi Na Krwi pod wezwaniem Wszystkich Świętych w Ziemi Rosyjskiej Jaśniejących, która została oddana wiernych do użytku w 2003 roku.

#4. Parking wielopoziomowy w Nowym Jorku, lata 30. XX wieku.

#5. Przezroczyste budki telefoniczne, Niemcy, 1959 rok. Zakładano, że w transparentnych kabinach rozmówcy szybko będą kończyć swoje połączenia, ponieważ będą pod większą presją osób, które czekają w kolejce.

#6. Kompozytor Siergiej Rachmaninow gra dla swojej wnuczki Sophii, USA, 1927 rok.

#7. Żołnierze na karuzeli, Baku, Azerbejdżan, 1993 rok.

#8. I wojna czeczeńska, 1995 rok, Grozny.

#9. Księżniczka Sudhira z Koch Bihar (1894-1968) w Londynie w 1910 roku.

#10. Japończycy pozują przed Sfinksem. Misja Ikeda, Egipt, 1864 rok.

Celem misji było uzyskanie francuskiej zgody na zamknięcie portu w Jokohamie dla handlu zagranicznego. Misja została wysłana zgodnie z „rozkazem wypędzenia barbarzyńców” ("Order to expel barbarians" albo - jak kto woli - w oryginale 攘夷実行の勅命) z 1863 roku, wydanym przez cesarza Kōmei w celu ponownego zamknięcia kraju przed wpływami zachodnimi i powrotu do statusu sakoku (polityka izolacjonizmu w Japonii).
Po drodze do Francji misja odwiedziła Egipt, gdzie jej członkowie zostali sfotografowani pozując przed Sfinksem. Misja wróciła do Japonii bez powodzenia 23 sierpnia 1864 roku.

#11. Pierwsza bezprzewodowa transmisja sygnału telewizyjnego w Hadze, Holandia, 1952 rok.

#12. Katastrofa kolejowa w Getå - najtragiczniejszy wypadek kolejowy w historii Szwecji, 1 października 1918 roku (koloryzowane).

Przyczyną katastrofy było osunięcie się ziemi z nasypu kolejowego. Kilka minut później jadący z prędkością około 70 km/h pociąg wjechał na fragment torowiska na osuwisku. Pociąg składał się z lokomotywy F 1200 oraz dziesięciu wagonów. Jechał z Malmö do Sztokholmu. Po wjechaniu na fragment torowiska, pod którym osunęła się ziemia, lokomotywa oraz siedem wagonów spadło w dół w stronę zatoki Bråviken. Zginęło 41 osób spośród 120 podróżujących pociągiem.

#13. Kings Cross, Londyn, 20 lipca 1899 roku.

#14. Marilyn Monroe, 1953 rok.

#15. Sprzedawca orzeszków ziemnych ubrany w garnitur z orzeszków ziemnych. Fotografia pochodzi z około 1890 roku.

#16. Powrót do Izraela po Operacji Entebbe, lipiec 1976 roku.

27 czerwca 1976 roku uprowadzony został samolot pasażerski Airbus A300 (Air France, lot 139) lecący z Tel Awiwu do Paryża z międzylądowaniem w Atenach. Piloci zostali zmuszeni do lądowania na libijskim lotnisku w Bengazi. Tam po zatankowaniu dodatkowych 42 ton paliwa Airbus wystartował w kierunku Entebbe w Ugandzie, gdzie wylądował rankiem 28 czerwca.
Porywaczami byli dwaj członkowie Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny oraz dwaj przywódcy niemieckiej organizacji terrorystycznej Komórki Rewolucyjne. W Entebbe dołączyło jeszcze troje terrorystów, gdyż okazało się, że dyktator Ugandy Idi Amin oraz jego wojsko sympatyzują z porywaczami.
Pasażerami z kolei w większości byli obywatele Izraela. Gdy początkowo Icchak Rabin zgodził się na żądania terrorystów (uwolnienie 40 palestyńskich bojowników więzionych przez Izrael oraz 13 innych więźniów przetrzymywanych we Francji, Niemczech, Szwajcarii i Kenii), w geście dobrej woli wypuszczono wszystkich pasażerów nieżydowskiego pochodzenia. Ogółem na pokładzie samolotu przetrzymywano wówczas 105 zakładników (załoga nie chciała wyjść i została na pokładzie).
Tymczasem Icchak Rabin ani myślał spełniać żądań terrorystów. Gdy porywacze już szykowali się do świętowania sukcesu akcji, w stronę Ugandy, na wysokości 30 metrów nad ziemią, czyli niewykrywalnie dla radarów, leciało pięć samolotów transportowych C-130 Hercules i dwa samoloty Boeing 707.
3 lipca o godz. 23:01 pierwszy Hercules z otwartą wcześniej rampą ładowni wylądował w Entebbe. Z samolotu wyjechał oddział uderzeniowy, który przypuścił atak na stary terminal (miejsce przetrzymywania zakładników). W celu dezorientacji żołnierzy ugandyjskich Izraelczycy zastosowali niekiepski fortel. Jako pierwszy samochód z ładowni wyjechał czarny mercedes, taki sam, jakiego używał Amin (na zdjęciu powyżej). Wprowadziło to chwilową konsternację, dzięki czemu Izraelczycy zyskali efekt zaskoczenia. Ich rajd trwał zaledwie trzy minuty, licząc od chwili lądowania samolotu. O godzinie 23:08 cztery Herculesy znajdowały się już na ziemi. Kolejne oddziały izraelskich komandosów stoczyły bitwę z żołnierzami ugandyjskimi i zajęły kluczowe pozycje na terenie lotniska.
W ataku zginęło dwóch zakładników (w tym jeden zastrzelony omyłkowo przez komandosów, którzy wzięli go za porywacza, gdy wstał po komendzie „Padnij!”), a 7 zostało rannych. Śmierć poniósł dowódca izraelskich komandosów Jonatan Netanjahu (brat Benjamina), a inny żołnierz został ciężko ranny i sparaliżowany. Zabito sześciu terrorystów, w tym obu Niemców. Podczas walk zginęło też 45 (!) żołnierzy ugandyjskich.
Uratowani zakładnicy zostali wprowadzeni do jednego z Herculesów i o godzinie 23:58 odlecieli do lotniska w Nairobi w Kenii, gdzie czekał już jeden z Boeingów przerobiony na centrum medyczne.
Następnie komandosi ogniem karabinów maszynowych zniszczyli 11 ugandyjskich myśliwców MiG-17 stojących na lotnisku oraz lotniskowy radar, co miało na celu uniemożliwienie ewentualnego pościgu. O godzinie 0:40 z płyty lotniska w Entebbe poderwał się ostatni Hercules, a trzy minuty później samolot z uwolnionymi zakładnikami bezpiecznie wylądował w Kenii, gdzie po krótkim pobycie samoloty wyruszyły w drogę powrotną do Izraela.

#17. Ćwierćfinał mistrzostw świata w szachach rozstrzygnięty przez wprawienie w ruch obrotowy koła rulety, 1983 rok.

Spotkanie ćwierćfinałowe odbyło się pomiędzy Wasilijem Smysłowem (byłym mistrzem świata z ZSRR) a Robertem Hübnerem (RFN). Pojedynek zakończył się remisem 5-5 po zaplanowanych dziesięciu grach oraz 7-7 po kolejnych czterech. Następnie został rozstrzygnięty przez obrót koła ruletki.
Jeśli kulka wpadłaby w czarne pole, Hübner był zwycięzcą; jeśli wypadłoby pole czerwone - wygrywał Smysłow.
W pierwszym rzucie kulka zatrzymała się na polu... 0 (pole zielone, szansa 1 do 37 (!)) i trzeba było wykonać drugi rzut. Wypadła cyfra 3 (czerwone) i do półfinału wszedł Smysłow.
Nie do końca jest jasne, dlaczego zastosowano tę metodę - spekuluje się, że po prostu dlatego, że mecz był rozgrywany w kasynie, a obaj zawodnicy przystali na tę propozycję, bo byli już zmęczeni poprzednimi partiami i woleli zdać się na los.

#18. Admirał William H.P. Blandy i jego żona pokroili ciasto z chmurą w kształcie grzyba atomowego podczas imprezy z okazji zakończenia serii testów broni nuklearnej przeprowadzonych przez Stany Zjednoczone na atolu Bikini (Operacja Crossroads), 1946 rok.

#19. Meghan Markle z koleżanką przed Pałacem Buckingham, Londyn, 1996 rok.

#20. Adolf Hitler przyjmuje defiladę wojsk niemieckich w Alejach Ujazdowskich w Warszawie, 5 października 1939 roku.

5 października 1939 roku, kiedy trwały jeszcze ostatnie walki pod Kockiem, Adolf Hitler po raz pierwszy i jak się później okazało - ostatni, przybył do Warszawy. Tam, w przystrojonych na tę okazję flagami ze swastykami Alejach Ujazdowskich, odebrał uroczystą defiladę Wehrmachtu, który wkroczył do polskiej stolicy przed kilkoma dniami.
Tymczasem raczkujący polski ruch oporu postanowił wykorzystać ten moment i przygotować zamach na Führera. Na trasie przejazdu (przewidziano, jak się okazało trafnie, że Hitler ze swoją świtą objeżdżając miasto będzie musiał tak czy inaczej przejechać przez skrzyżowanie Al. Jerozolimskich i Nowego Światu) podłożono ładunki wybuchowe w dwóch skrzyniach (w każdej po 250 kg trotylu) i ukryto jeden w budynku Dyrekcji Kolei, drugi – przy gmachu Banku Gospodarstwa Krajowego, w prowizorycznym wykopie. Detonacja ładunków miała nastąpić z piwnicy Cafe Clubu, mieszczącego się przy ul. Nowy Świat 15. Przy detonatorach czuwały na zmianę, dzień i noc, dwa posterunki – każdy złożony z saperów i oficera, oczywiście przebranych po cywilnemu.
Niestety, z braku jakiegokolwiek wywiadu Polacy nie wiedzieli ani kiedy dokładnie odbędzie się defilada (zakładali, że odbędzie się, bo identyczne miały miejsce wcześniej w Austrii i w Czechach), ani że Niemcy dokładnie "wyczyszczą" ulice Warszawy i dosłownie wygonią wszystkich ludzi, w obrębie kilku ulic, do domów, a nawet zakażą im oglądania defilady z okien. W związku z tym oddział dowodzony przez majora Franciszka Niepokólczyckiego (szefem całej akcji był SZP gen. Michał Karaszewicz-Tokarzewski) nie był w stanie zapewnić sprawnej łączności i finalnie nikt nie był w stanie dać znać osobie, która miała ładunki zdetonować, w którym momencie należy to zrobić. Oficer obecny na miejscu otrzymał wprawdzie rozkaz działania na własną rękę, ale tylko w wypadku, jeśli nie będzie cienia wątpliwości, że widzi przed sobą samego Hitlera.
Ponadto Niemcy zabezpieczyli się, podając do wiadomości ogólnej, że wzięto około 400 zakładników, w tym 12 przedstawicieli władz miejskich z prezydentem Stefanem Starzyńskim na czele.
Jan Nowak-Jeziorański tak później podsumował ten zamach, którego nie było:

Trudno dziś zgadnąć, jak potoczyłaby się wojna, gdyby nie ta jedna sekunda wahania. Pewne jest tylko, że gdyby Hitler z całym otoczeniem zginął w tym momencie, Niemcy wyładowaliby całą furię na bezbronnej ludności Warszawy i pokonanego kraju. Trudno sobie wyobrazić rozmiary masakry, od której dzielił jeden ruch ręki.

Po defiladzie Hitler odwiedził Belweder, gdzie złożył wizytę w gabinecie zmarłego w 1935 roku marszałka Józefa Piłsudskiego i wyjechał z Warszawy, by nigdy już do niej nie powrócić.

W poprzednim odcinku