1600 euro i dwie butelki whisky: jak Adidas kupił prawa do trzech pasków

Popyt na produkty Ab Sportartiklar Oy szybko rósł. W latach dwudziestych marka zmieniła nazwę na łatwiejszą - Karhu. W języku fińskim słowo to oznacza niedźwiedzia (pierwsze logo firmy przedstawiało dużego niedźwiedzia brunatnego na nartach).


Karhu wkrótce stała się oficjalnie firmą zajmującą się wyposażeniem drużyny Finlandii na igrzyska olimpijskie. Fiński biegacz Paavo Nurmi wyposażony przez Karhu zdobył dziewięć złotych medali na Igrzyskach Olimpijskich 1920 w Antwerpii i 1924 w Paryżu. Ponadto na Igrzyskach Olimpijskich w Los Angeles w 1932 r. pracownicy Karhu Matti Järvinen (oszczep) i Lauri Lehtinen (bieg na 5000 metrów) zdobyli dwa złote medale. Firma dysponowała wówczas specjalnym systemem wynagradzania pracowników za treningi w czasie przerwy obiadowej.

Podczas II wojny światowej Karhu produkowała mundury kamuflażowe, namioty, buty wojskowe, plecaki i narty dla armii fińskiej.


Rok 1952 był dla Karhu bardzo udany. Finowie zdominowali Igrzyska Olimpijskie w Helsinkach (15 złotych medali), a marka Karhu stawała się coraz bardziej znana na całym świecie. Tak wyglądały ich buty (zdjęcie powyżej) - jakieś skojarzenia?

Wkrótce przedstawiciele Karhu spotkają Adi Dasslera.


W 1936 roku w Berlinie odbyła się jedna z najsłynniejszych olimpiad w historii. Jej głównym bohaterem był czarnoskóry lekkoatleta Jesse Owens, który zdobył cztery złote medale - na oczach Adolfa Hitlera. Adi Dassler obserwował wyścigi z trybun i prawdopodobnie był zachwycony: Owens występował w butach jego firmy.

Problem w tym, że nawet jeśli ktoś wygrał coś w butach Adidasa, to nikt o tym nie wiedział. Buty Dasslera nie miały charakterystycznych cech wizualnych. Na podium czy na zdjęciach, nawet eksperci nie mogli rozpoznać, jakie to obuwie przyczyniło się do sukcesu sportowca.

Pewnego dnia Dassler przyszedł do fabryki, aby obejrzeć niedokończone próbki butów. Wówczas już opracowano boczne skórzane paski w butach dla lepszego mocowania stopy. Były farbowane w taki sam sposób jak reszta buta. Ale tego dnia Dassler zobaczył sportowców w niedokończonych adidasach. Paski na ich butach były białe i widoczne. Dassler zrozumiał, że właśnie tego szukał. Teraz jego buty już będą wyróżniały się z daleka.


Adi zdecydował, że idealna liczba pasków to trzy. Ale design z trzema paskami był już używany przez Karhu. Po bardzo udanych dla Finów Igrzyskach Olimpijskich w 1952 roku, Dassler zaprosił przedstawicieli Karhu na targi sportowe we Frankfurcie. Tam zaproponował, że odkupi od nich prawa do używania trzech pasków. Finowie zgodzili się na śmieszną rekompensatę - dwie butelki whisky i równowartość obecnych 1600 euro.

Historia brzmi mało prawdopodobnie, ale jest opisana na oficjalnym blogu Karhu oraz w słynnej książce o Adidasie i Pumie pt. "Pitch Invasion". W ten sposób Dassler na stałe rozwiązał problem z identyfikacją produktów Adidasa.


Marka Karhu wciąż istnieje. Nie jest tak popularna jak w pierwszej połowie XX wieku, ale Finowie nadal produkują buty sportowe. Po przehandlowaniu "trzech pasków" w Karhu zaczęto używać logo M. Litera „M” (od „Mestari”, co po fińsku oznacza „mistrz”) jest nadal używana na butach Karhu.


Wprawdzie fińscy olimpijczycy nie zaopatrują się już w Karhu, ale za to ich obuwie nosi np. Kanye West. Zatem nie jest z Karhu tak źle, nawet po prawdopodobnie najgorszej transakcji wszech czasów.