Nikt nie wie, do czego służyły te kule znajdowane setkami w Wielkiej Brytanii - Perełki znalezione w muzeach XC

#1. Wisiorek wykonany ze złota, rubinu i bursztynu, przedstawiający dwa smoki chroniące serce. Znalezisko pochodzi z grobowca znajdującego się w chińskim Nankin i datowane jest na lata 1647-1658

#2. Najstarsza sala tronowa w Europie, znajdująca się w pałacu w Knossos na Krecie, pochodzącym z XV wieku p.n.e.

A tak wyglądała, kiedy został odkryta:

#3. Kryształowy pierścień egipski przedstawiający sfinksa, 1295-1069 r. p.n.e.

#4. Średniowieczna odznaka pielgrzyma, przedstawiająca trzy fallusy niosące ukoronowane wargi sromowe, znaleziona w Brugii, 1375-1450 r.

Odznaki - przypinane lub przyszyte do kapeluszy, płaszczy lub sakw - były noszone jako ozdoba, ale o określonym znaczeniu: jako symbol miłości, symbol pobożności, a czasem dokładnie na odwrót. Mogły też wskazywać, do którego bractwa czy politycznego ugrupowania ich posiadacz należał. Takie odznaki były niezwykle powszechne. Pielgrzymi kupowali je jako pamiątki po odwiedzonych miejscach lub na pamiątkę świąt kościelnych. Popularnością cieszyły się też odznaki o charakterze daleko odbiegającym od religijności, humorystyczne, prześmiewcze, również erotyczne. Można je było kupić wszędzie tam, gdzie gromadziły się duże grupy ludzi.

Więcej o takich odznakach można przeczytać (po angielsku) TUTAJ.

#5. Dobrze zachowany hełm frygijski z brązu, pochodzący z IV wieku p.n.e. Został niedawno sprzedany na aukcji za 160 000 funtów

#6. Szata żałobna, którą w czasie pogrzebu króla Szwecji Karola XIV Jana w 1844 roku miał na sobie hrabia Nils Magnus Brahe

#7. Mnich Kūya - statua autorstwa Kōshō z początku XIII wieku

Kūya (ur. 903, zm. 972) był japońskim mnichem buddyjskim, prekursorem i nauczycielem amidyzmu w Japonii. Małe figurki, które zdają się wychodzić z jego ust na powyższej statui, przedstawiają Amitabhę, Buddę Nieograniczonego Światła i reprezentują słowa mantry Namu Amida Butsu.

#8. Maska i broń, jaką w czasie zamachu miał przy sobie Jacob Johan Anckarström, szwedzki oficer wojskowy, który zamordował króla Szwecji Gustawa III w 1792 roku

Zamach na życie króla został przeprowadzony w operze sztokholmskiej 16 marca 1792 roku podczas maskarady. Raniony strzałem w plecy król zmarł dwa tygodnie później w wyniku infekcji, która wdała się po postrzale.

#9. "Śmierć i dziewica" - płaskorzeźba z bukszpanu autorstwa niemieckiego rzeźbiarza Hansa Schwarza, 1520 r., zbiory Muzeum Bodego w Berlinie

Dzieło to jest klasycznym memento mori ilustrującym kruchość ludzkiego życia. Szkielet, na którym widać jeszcze fragmenty ciała, trzyma u boku młodą dziewczynę niczym kochanek, od którego nie może ona uciec.

#10. Babilońska tablica, na której opisano fakt zaobserwowania komety Halleya. Obserwacje te datuje się na 22-28 września 164 roku p.n.e., zbiory Muzeum Brytyjskiego

#11. Kamienne kule znalezione w Wielkiej Brytanii. Podobnych do tych znaleziono już setki, głównie w Szkocji, ale nadal nie wiadomo, do czego służyły

Choć znaleziono ich już całkiem sporo, głównie na terenie Aberdeenshire w Szkocji, brak jest szerszego kontekstu archeologicznego, bo zazwyczaj to rolnicy znajdywali je gdzieś w polu i zabierali ze sobą. Pochodzą prawdopodobnie z czasów neolitycznych.

Nieco więcej można o nich poczytać na angielskiej Wiki.

#12. Pięknie zdobiony sztylet pochodzący z Indii, datowany na XVIII wiek. Do jego wykonania użyto m.in. złota, srebra, jadeitów, rubinów, szmaragdów i szafirów. Zbiory Metropolitan Museum of Art

#13. Inro to tradycyjny japoński futerał do trzymania małych przedmiotów, zawieszony na pasku obi noszonym w talii podczas noszenia kimona. Poniżej inro z okresu Edo (1603-1868)

#14. Śiwa i Parwati z kompleksu świątyń Khajuraho w Indiach, XI wiek

Parwati to bogini hinduistyczna reprezentująca łagodny aspekt Śakti, mocy boga Śiwy. Początkowo odrębna od innych plemiennych bogiń, w późniejszym hinduizmie stopniowo zaczęła przejmować niektóre ich atrybuty i często jest z nimi utożsamiana. Z biegiem czasu stała się uogólnioną personifikacją kobiecości.


W mitach Parwati (dosłownie "górska bogini"), córka boga Himalajów Himawanta, występuje jako małżonka Śiwy, straszliwego boga zniszczenia, lecz konsekwentnie jest przedstawiana jako bogini łagodna, w przeciwieństwie do innych, budzących grozę aspektów Śiwy, personifikowanych jako Kali, Ćandi, Lalita, Ćamunda lub Durga.



W sztuce indyjskiej Parwati występuje niekiedy samodzielnie, przedstawiana jako piękna kobieta z odsłoniętymi piersiami (w starożytnych Indiach nagość była symbolem boskości, zaś ubranie znakiem przywiązania do świata materialnego) i świętym sznurem. W formie samodzielnej często ma cztery ramiona, symbolizujące jej moc, lecz jest ukazywana najczęściej wraz z Śiwą, jako partnerka siedząca na jego udzie, lub nawet z nim zupełnie utożsamiona w formie nazywanej Ardhanariśwara (Śiwa-Parwati w postaci pół-męskiej, pół-kobiecej).



Innym rodzajem wizerunków jest Parwati przedstawiona ze swoim synem Ganeśą.

#15. Złoty diadem scytyjskiej księżniczki Medy, znaleziony w grobowcu Filipa II Macedońskiego w greckiej Werginie, IV wiek p.n.e.

Meda była jedną z żon Filipa II. Popełniła samobójstwo po śmierci męża i została pochowana razem z nim.

#Bonus: Ruiny kościoła w Hvalsey

Pozostałości średniowiecznego kościoła znajdujące się w Hvalsey na Grenlandii to najlepiej zachowany nordycki kościół na wyspie. Dokładna data budowy kościoła nie jest znana, ale przyjmuje się, że miało to miejsce ok. 1300 roku.

14 lub 16 września 1408 roku odbył się w kościele ślub Thorsteina Olafssona i Sigrid Björnsdóttir. Wydarzenie to wspomniał w liście ksiądz z Gardar i jest to ostatnia udokumentowana relacja z nordyckiej Grenlandii.

<<< W poprzednim odcinku: Iluzja optyczna sprzed 900 lat