10 rzeczy, które warto wiedzieć o polowaniach – dawniej i dzisiaj

Nabyta umiejętność polowania sprawiła, że ludzka dieta – oparta wcześniej wyłącznie na roślinach – mogła zostać poszerzona o kolejny element, o mięso. Nie pozostało to bez wpływu na budowę człowieka. Zauważono między innymi, że „wkrótce” po uzupełnieniu diety o mięso, szkielety Homo sapiens zwiększyły się. Badacze wysnuli na tej podstawie hipotezę, że jedzenie mięsa dało solidny zastrzyk ludzkiej ewolucji.

#2. Pierwsze polowania wyglądały trochę inaczej, niż można sobie wyobrazić

Jak mogli polować pierwsi ludzie, kiedy już zorientowali się, że zwierzęta naprawdę nieźle smakują przypieczone na ognisku? Raczej nie ganiali się ze swoimi ofiarami po całej okolicy, licząc, że któreś popełni błąd albo szybciej się zmęczy. Zamiast tego najprawdopodobniej ukrywali się na drzewach, by zeskoczyć z nich z zaskoczenia, kiedy potencjalna ofiara (np. antylopa czy gazela), nieświadoma zagrożenia, znalazła się bezpośrednio pod nimi.

#3. Czym dawniej polowano

Praktycznie na całym świecie „bronią pierwszego wyboru” były łuki i strzały. Chętnie wykorzystywano też „rurki”, przez które z dużą siłą wydmuchiwano zatrute strzałki – jak w dalszym ciągu robią to Indianie w Amazonii. Wyjątek stanowi Australia. Tamtejsi Aborygeni zdecydowanie chętniej sięgali po bumerangi, które wykorzystywano właśnie do polowania – zanim stały się, jak dzisiaj, głównie zabawką. Czy bumerang jest australijskim wynalazkiem? Wcale niekoniecznie – najstarszy bumerang znaleziono… w Polsce. Z wiekiem oszacowanym na 23–24 tys. lat jest około 2-2,5 raza starszy od najstarszych bumerangów odnalezionych w Australii.

#4. Nawet dzisiaj polowanie to nie tylko hobby

Dzisiaj z polowaniem kojarzy się głównie obrazek znudzonych bogaczy, którzy dla własnej przyjemności biegają po lesie, torturując zwierzęta – i wszystko, co ze zwierzętami pomylą, a co akurat nawinie się pod lufę. Mimo że samo łowiectwo straciło znacząco na znaczeniu ok. 11 tysięcy lat temu, kiedy człowiek rozwinął rolnictwo, ludzie w wielu miejscach Ameryki Południowej i południowo-wschodniej Azji w dalszym ciągu polegają na polowaniu, bo warunki tak bardzo nie sprzyjają uprawie.

#5. Polowanie traci na znaczeniu

Wiele czynników wpłynęło na to, że polowania na zwierzęta stopniowo odchodzą do lamusa. W ciągu minionych pięciu lat zaledwie co dwudziesty Amerykanin brał udział w tej specyficznej rozrywce, nazywanej dla niepoznaki sportem. Zastępują ją bezkrwawe alternatywy. Stale rosnącym zainteresowaniem cieszy się fotografowanie dzikiej przyrody czy podglądanie ptaków.

#6. Polowanie to nie samo zło

Według niektórych naturze polowania nie są do niczego potrzebne – poradzi sobie sama, tak jak radziła sobie przez miliony lat przed nastaniem człowieka. W rzeczywistości jednak, w środowisku tak mocno zmienionym już przez człowieka, polowania okazują się wręcz zbawienne dla ekosystemów zagrożonych agresywną dominacją jednego z gatunków. Wówczas kontrolowane odstrzały pozwalają przywrócić równowagę. Dodatkowo w większości miejsc świata opłaty za licencje łowieckie przeznaczane są na rzecz funduszy ochrony środowiska.

#7. Do dwóch strzałów sztuka

W Wielkiej Brytanii do legalnego polowania nie wolno używać żadnej broni silniejszej niż dubeltówka. Jej najważniejszą cechą – przynajmniej z punktu widzenia ustawodawców – jest fakt, że dubeltówka wymaga przeładowania już po dwóch strzałach. Wyrównuje to nieco szanse w starciu ofiary z myśliwym, dając zwierzęciu czas na ucieczkę podczas gdy strzelający ponownie napełnia komory (zazwyczaj śrutem).

#8. Ochrona nie zawsze okazuje się skuteczna

W 1770 roku na Wyspach Brytyjskich zagrożonym gatunkiem stał się wilk. Była to konsekwencja niekontrolowanego – a przynajmniej niezwykle łagodnie traktowanego – polowania na szkodniki, a później polowania sportowego, którego skala okazała się dla tych zwierząt zabójcza. W XIX wieku do listy niegdyś powszechnych, nagle zaś zagrożonych wyginięciem gatunków dołączyły kolejne, co ostatecznie zmobilizowało prawodawców do wprowadzenia daleko posuniętych ograniczeń.

#9. Królewskie popisy na kodach

Przez wieki polowania upowszechniły się jako sport szlachecki. Na pewno nie zaszkodziły w tym prawa zabraniające polować „gminowi”. Nic więc dziwnego, że i różni władcy brali udział w zmaganiach – choć zwykle… na nieco innych warunkach niż pozostali. Królowie mogli pozwolić sobie np. na popisy w strzelaniu do zwierząt zgromadzonych na zamkniętym terenie. W takich okolicznościach przyrody nawet największa królewska łamaga prędzej czy później była w stanie poszczycić się trofeum.

#10. Turystyka łowiecka

Raz po raz media społecznościowe obiegają zdjęcia amerykańskich nowobogackich na krwawym safari w Afryce, puszących się dumnie obok zwłok właśnie zastrzelonego zwierzęcia. Obrazki te wzbudzają zupełnie zrozumiałą niechęć – jednak „turystyka łowiecka” jest faktem, a w niektórych miejscach nie różni się od typowych licencji. Za prawo do zastrzelenia osobnika pożądanego gatunku (osobnika, dla którego i tak jest to skrócenie cierpienia) myśliwi są gotowi zapłacić duże pieniądze, które później wykorzystywane są do ochrony przyrody. W Afryce najcenniejszymi trofeami dla myśliwych są lwy, słonie i gepardy.


Źródła: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10