10 fascynujących rzeczy, które warto wiedzieć o काठमाडौं (czyli Katmandu)

W ciągu kilku dni zmieniło się życie miliona ludzi. Ogromne zniszczenia sprawiły, że harmonijna choć specyficzna codzienność przeistoczyła się w prawdziwą walkę o przetrwanie. Relacjonowany przez media dramat przykuł uwagę całego świata, ale w malowanym na czarno obrazie zabrakło jednego – tego, że życie toczy się dalej. I że Katmandu, bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, liczy teraz na turystów, którzy pomogą miastu i jego mieszkańcom podźwignąć się na nogi.

#1. Dolina Katmandu

Założone w 723 roku miasto położone jest w Dolinie Katmandu, środkowej części niewielkiego, wciśniętego pomiędzy Chiny oraz Indie kraju. Rozciągająca się na wysokości 1300–1500 m n.p.m. dolina była niegdyś malowniczym jeziorem, w którego tafli odbijały się szczyty okalających je Himalajów.

#2. Miasto chwały

Dzisiejsze Katmandu przed wiekami znane było także jako Kantipur, co w bezpośrednim tłumaczeniu oznacza miasto chwały. Nie była to w żadnym wypadku nazwa nadana na wyrost. Pełne religijnych zabytków – hinduistycznych i buddyjskich świątyń – jeszcze do niedawna, kiedy sporo z nich uległo zniszczeniu, prezentowało się naprawdę wyjątkowo.

#3. Kasthamandap

Współczesna nazwa Katmandu pochodzi od trzypiętrowej świątyni Kasthamandap. Przez bardzo długi czas sądzono, że budowla została wzniesiona około XII wieku, jednak prace archeologiczne przeprowadzone na miejscu po trzęsieniu z 2015 roku ujawniły znacznie dalej sięgającą historię. Obecnie uważa się, że Kasthamandap zbudowano w VII stuleciu, za czasów królestwa Licchavi.

#4. Newarowie

Najstarszą grupę etniczną zamieszkującą Dolinę Katmandu stanowią Newarowie, którzy żyją na tym terenie już od ponad 2 tysięcy lat. To oni odpowiadają za rozkwit miejscowej kultury. Dzisiaj – w liczbie około 1,2 miliona – zamieszkują nie tylko Nepal, ale też Bhutan, Indie oraz Tybet.

#5. Niepodległość

Nepal pozostaje jedynym krajem w swojej okolicy, który nigdy nie trafił pod obce panowanie. Trudno się dziwić – dla nieprzyzwyczajonych do życia na dużej wysokości ludzi to miejsce wyjątkowo nieprzyjazne. Ponad 80% kraju pokrywają góry. Ich średnia wysokość – 6 tys. m. n.p.m. W zupełności wystarczająco, by odebrać ochotę na jakiekolwiek podboje.

#6. Szlak handlowy

W dawnych czasach przez Nepal wiódł mocno uczęszczany szlak handlowy prowadzący z Indii do Tybetu. Powodowało to, że tysiące ludzi przemierzały Katmandu, zostawiając w nim cząstkę siebie – w dziełach sztuki, w architekturze, w tradycjach. Sprawiło to, że po dziś dzień stolica Nepalu jest niezwykle zróżnicowana i opiera się „nowoczesnemu ujednoliceniu”.

#7. Mały i duży ekran

Jedną z mniej oczekiwanych ciekawostek związanych z Katmandu jest to, że w mieście tym bardzo często spotkać można… różnego rodzaju gwiazdy kina i telewizji. Większość, co warto podkreślić, jest wtedy w pracy. Ze względu na spektakularne widoki stolica Nepalu bardzo często pojawia się jako tło w filmach czy serialach telewizyjnych.

#8. Paśupatinath

W Katmandu znajduje się również świątynia Paśupatinath, najświętsza świątynia Śiwy w całym Nepalu. To pod wieloma względami wyjątkowe miejsce. Chcąc zajrzeć do środka, trzeba najpierw… przejść na hinduizm. Nie–hinduistom pozwala się co najwyżej popatrzeć na świątynię z drugiego brzegu rzeki. Co ciekawe, wielokrotnie przywoływane już trzęsienie ziemi mimo że zrujnowało dużą część miasta, na Paśupatinath objawiło się zaledwie kilkoma niewielkimi pęknięciami.

#9. Thamel

Thamel to tętniąca życiem, typowo komercyjna dzielnica Katmandu. Przepełniona sklepami, klubami i restauracjami, przyciąga turystów stęsknionych za zachodnim zgiełkiem. Jednak to właśnie tam znajduje się też Ogród Marzeń (tudzież Ogród Sześciu Pór) zbudowany w 1920 roku, następnie zaniedbany, a niedawno – przy wydatnej pomocy Austrii – przywrócony do dawnej świetności. To wyjątkowe miejsce pełne roślin i wręcz europejskiej architektury ogrodowej – tak różne od otaczających je elementów.

#10. Freak Street

Prawdopodobnie jedną z ostatnich rzeczy, jakich można by się spodziewać po Katmandu, jest Freak Street – „ulica dziwaków”. Położona w środkowej części miasta, swoją sławę – a zarazem nazwę – zyskała w latach 60. i 70. XX wieku za sprawą licznie przebywających tu hipisów oddających się typowo hipisowskim uciechom. Miły aromat palonego zioła na stałe unosił się w powietrzu, a skąpane w nim postacie zapewniały niemały koloryt.

Źródła: 1, 2, 3, 4, 5