7 ciekawych faktów na temat tlenu i jego wykorzystania

Była to tak zwana katastrofa tlenowa, czyli intensywne zmiany zachodzące na Ziemi około 2 miliardy lat temu. Pierwsze organizmy zdolne do fotosyntezy tlenowej zaczęły wytwarzać duże ilości tlenu, ale nie tylko - produkowały również metan, który przy ówczesnym silnym promieniowaniu UV reagował z najdrobniejszymi ilościami tlenu, prowadząc do ogromnych zlodowaceń. Żyjące wówczas bakterie beztlenowe, jedyne organizmy występujące wtedy na Ziemi, obumierały masowo, ponieważ tlen stanowił dla nich truciznę.

#2.

Skoro już mowa o destrukcyjnych właściwościach tlenu, pewna duża firma prowadząca również wypożyczalnie filmów postanowiła wprowadzić na rynek specjalne płyty DVD, które pod wpływem tlenu ulegały całkowitemu zaciemnieniu w wyniku właśnie kontaktu z tlenem. Już po dwóch dniach od wyjęcia z opakowania płyta nie nadawała się do użytku i cóż, nie było potrzeby zwracać jej do wypożyczalni. Tą jakże troskliwą firmą był... Disney. Program wprowadzono w 2003 roku, ale szybko zaprzestano tych praktyk.

#3.

Jeżeli zobaczycie kiedyś rybę, która wyszła na brzeg, zbudowała sobie gniazdo i wychowała potomstwo, to wcale nie musi to oznaczać, że wypiliście za dużo, dużo za dużo. Ryby z rodziny błędnikowatych mają specjalny "labirynt", narząd błędnikowy, który umożliwia im oddychanie tlenem pobieranym z powietrza. Najlepiej rozwinięta z tych ryb, łaziec indyjski, faktycznie potrafi wychodzić na ląd i swobodnie się po nim przemieszczać, nie tylko zresztą na płaskim. Z tego powodu błędnikowate nazywane bywają "climbing gourami".

#4.

Tropicana Orange Juice i Simply Orange - jedno będące własnością Pepsico, drugie - Coca Coli. Obie firmy zachwalają w najlepsze swój sok pomarańczowy, nie chwaląc się jednak informacją, że dla bardziej wydajnego transportu sok pomarańczowy jest nie tylko pozbawiany wody, ale i tlenu - czyli w efekcie pozbawiany całego smaku i aromatu. Czy to problem? Wydawałoby się, że poważny. "Na szczęście" obie firmy radzą sobie z tym, zatrudniając perfumiarzy i inżynierów pracujących między innymi nad perfumami Diora, którzy komponują odpowiednie dodatki, "przywracające" sokom smak.

#5.

Bojowe łodzie podwodne wykorzystują prąd elektryczny do rozdzielania cząsteczek wody oceanicznej na tlen i wodór. Dzięki niewyczerpanemu z gruntu rzeczy źródłu łodzie te mogą pozostawać w zanurzeniu pod powierzchnią wody nawet przez miesiące bez potrzeby uzupełniania zapasów.

#6.

Podobno niewyjaśnioną dla niektórych zagadkę stanowi to, w jaki sposób statki kosmiczne są w stanie wytwarzać płomienie w kosmosie, gdzie przecież nie ma tlenu. Co innego "ziemskie" odrzutowce, które czerpią niezbędny do spalania tlen z atmosfery. Wyjaśnienie jest zasadniczo proste - statki kosmiczne zabierają na pokład nie tylko zapas paliwa, ale także tlenu. Jednym ze składników paliwa rakietowego jest ciekły tlen.

#7.

Kto odkrył tlen? Zdania są mocno podzielone. Przez pewien czas osiągnięcie to przypisywane było Josephowi Priestleyowi, który otrzymał tlen za pomocą ogrzania tlenku rtęci. Jednak zaraz potem o swoje upomniał się Carl Sheele, twierdząc, że to jego zasługa, której dokonał już w 1773 roku. Tymczasem polska wersja historii głosi, że tlen odkrył w rzeczywistości polski alchemik Michał Sędziwój, który postanowił uprażyć saletrę potasową. I to na niemal 200 lat przed odkryciami dwóch pozostałych badaczy.

Źródła: 1, 2, 3, 4