7 ciekawostek o rosyjskich władcach

Drugi car z rodu Romanowów słynął z wielkiej pobożności i dobrego, „cichego” charakteru, przeplatanego małymi napadami złości. Być może taki napad był przyczyną dość okrutnej egzekucji przywódcy powstania z 1670 roku Stiepana Razina. Przed śmiercią mężczyzna był torturowany, a potem, na Placu Błotnym (tak, tam, gdzie w 2011 i 2012 roku odbywały się masowe demonstracje opozycji) stracony poprzez poćwiartowanie i odrąbanie głowy. Kat najpierw odciął mu prawą rękę do łokcia, potem lewą nogę do kolana. Na szczęście następna została odcięta została już głowa.

#2. Carów trzech

W 1682 bezdzietnie zmarł car Fiodor Romanow. Zgodnie z zasadami dziedziczenia tronu władza powinna przejść w ręce jego młodszego brata Iwana, ale na to nie zgodzili się bojarzy. Dlaczego? Otóż Iwan był po prostu niesprawny umysłowo. Na tron wyniesiono zatem drugiego z braci, jeszcze młodszego, zaledwie 10-letniego Piotra (który do historii przejdzie jako Piotr I Wielki). Ta bezprawna decyzja nie spodobała się stronnictwu Iwana. Podjudzili oni strzelców do buntu, w wyniku czego zawarto porozumienie – Rosją miało władać dwóch carów – Iwan i Piotr. Jeden „słabo myślący”, a drugi małoletni. Trzeba było więc przydzielić im mądrego opiekuna i została nim ich starsza siostra Zofia. W sali tronowej, gdzie carowie przyjmowali delegacje i gości, znajdowały się łącznie trzy trony – dla Iwana, Piotra oraz nieco z tyłu - Zofii. To właśnie ona była faktycznym władcą ówczesnej Rosji i podpowiadała braciom co mają mówić.

#3. Car wykładowcą anatomii

Piotr I był bardzo dobrze wykształconym człowiekiem. Świadczy o tym wykład, jaki wygłosił po publicznym ścięciu Marii Hamilton. Kobieta miała szkockie korzenie, jej przodek przybył do Rosji jeszcze za czasów Iwana Groźnego. W 1713 roku Maria pojawiła się na dworze carskim jako świta małżonki cara Katarzyny I i od razu zawróciła imperatorowi w głowie. Nie była to żadna romantyczna miłość, ot, zwykły fizyczny pociąg. Gdy znudziła się Piotrowi, została kochanką carskiego ordynansa, z którym trzykrotnie zaszła w ciążę. Dwukrotnie udało jej się dokonać aborcji, ale za trzecim razem potajemnie urodziła dziecko, a następnie je utopiła. Sprawa wyszła na jaw przypadkiem – Marię (całkowicie słusznie) oskarżono o kradzież diamentów i szat należących do żony cara. Podczas przesłuchania pokojówka pani Hamilton opowiedziała o zabitym dziecku. Piotr I wpadł w złość. Po pierwsze mógł mieć podejrzenia, że to dziecko mogło być jego, a po drugie, kilka lat wcześniej wydał szereg ukazów, na mocy których w Rosji powstały przytułki dla dzieci urodzonych z nieprawego łoża. Od tej pory noworodki miały być oddawane w takie miejsca, a nie zabijane. Car wydał wyrok skazujący Marię na śmierć. Po odcięciu głowy przez kata Piotr podniósł ją, pocałował, a następnie spokojnie zaczął opowiadać tłumowi o budowie anatomicznej odciętej części ciała, skupiając się między innymi na przerwaniu kręgosłupa. Jak pisze kronikarz: „Gdy skończył, dotknął wargami pobledniałe usta, które niegdyś pokrywał zupełnie innymi pocałunkami, rzucił głowę Marii, przeżegnał się i odszedł”.

#4. Dziwactwa rosyjskich caryc

Panująca w latach 1730 – 1740 cesarzowa Anna Romanowa uwielbiała zwierzęta, a dokładniej męczyć zwierzęta. Zaraz po przenosinach do Pałacu Zimowego nakazała w każdej komnacie rozwiesić nabitą broń palną, by w każdej chwili móc postrzelać do ptaków z okna. W jej pokojach zawsze pachniało prochem. Uwielbiała także wszelkie przejawy kalectwa, jak np. karłowatość. Zmuszała nadwornych błaznów do gdakania i udawania kur, z dziobaniem i drapaniem się nawzajem łącznie. Caryca Elżbieta miała z kolei skłonność do przebieranek. Nie dość, że sama to robiła, to jeszcze zmuszała swoich poddanych – zgodnie z jej wolą na bal maskaradowy mężczyźni mieli przyjść przebrani za kobiety, a kobiety za mężczyzn. Aha, i bez masek. Pewnego razu farbowanie włosów skończyło się dla niej koniecznością ogolenia głowy. Władczyni Rosji nie mogła chodzić łysa, gdy damy dworu oszałamiały pięknymi fryzurami. Kazała im również się ogolić.

#5. OPR za brzydkich uczniów

Po powstaniu dekabrystów Mikołaj I postanowił za wszelką cenę utrzymać społeczeństwo w ryzach wiernopoddaństwa. Stworzył III Oddział Kancelarii Osobistej – tajną policję, której zadaniem była inwigilacja działaczy społecznych i artystów. Car nie czekał aż jego tajniacy przyniosą mu głowę najmniejszego buntownika, sam jeździł po kraju, by osobiście nadzorować swoich poddanych. W pewnej szkole dyrektor placówki został zbesztany za to, że uczniowie są brzydcy.

#6. Rada Napoleona

W 1808 roku w niemieckim Erfurcie odbył się kongres, na którym spotkali się Napoleon Bonaparte i car Aleksander I. Spotkanie, oprócz części oficjalnej, miało także część artystyczną. Rosyjski władca chcąc zakumplować się z Napoleonem wyraził chęć bliższego poznania pewnej francuskiej aktorki biorącej udział w przedstawieniu teatralnym, które oglądali obaj władcy. Cesarz Francuzów odradził carowi takie kontakty, gdyż - jak stwierdził - po tygodniu cała Francja znałaby „parametry” Aleksandra I.

#7. Carska troska

Ostatni car Rosji Mikołaj II lubił wojskowe klimaty do tego stopnia, że osobiście sprawdzał jakość umundurowania i wyposażenia żołnierzy. Zdarzyło mu się w pełnym rynsztunku zwykłego rosyjskiego piechura przemaszerować w upale 14 kilometrów, by upewnić się, czy dostawcy mundurów nie uszyli ich z nieodpowiednich materiałów. W 1898 r. Mikołaj II zaproponował zwołanie w Hadze pierwszej konferencji pokojowej w sprawie ograniczenia zbrojeń. Apel cara nie przekonał światowych mocarstw.

Źródła: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8