10 ciekawostek o życiu na orbicie

Badania przeprowadzone w 2001 roku dowiodły, że astronauci, którzy podczas snu na Ziemi przeraźliwie chrapią, w przestrzeni kosmicznej na ogół cichutko poświstują. Powoduje to brak grawitacji, która odpowiedzialna jest za reakcje bezdechu, spłyconego oddechu i chrapania. 
Na taśmach NASA zauważono, co prawda, kilku niereformowalnych "chrapaczy", ale są to tylko nieliczne wyjątki, które wydają się potwierdzać regułę.
 

W przestrzeni kosmicznej przyprawy typu sól i pieprz są dostępne tylko w postaci płynnej. Rozsypanie wewnątrz pomieszczenia tych substancji groziłoby zapchaniem przewodów wentylacyjnych lub możliwością infekcji u członka załogi, jeżeli dostałyby się one np. do oczu. "Hej, Janek. Podaj mi dwie kropelki soli..."

Osobą, która najdłużej przebywała w kosmosie, jest Valeri Polyakov. W ramach misji na stacji Mir przebywał on nieprzerwanie w przestrzeni kosmicznej 437 dni i 18 godzin (14 miesięcy).
 

Spośród 514 astronautów, tylko 3 zginęło w przestrzeni kosmicznej. W 1971 roku członkowie załogi statku kosmicznego Sojuz 11, Gieorgij Dobrowolski, Wiktor Pacajew i Władisław Wołkow ponieśli śmierć podczas podejścia do lądowania. Niespodziewanie otworzył się niewielki zaworek o średnicy  zaledwie jednego milimetra, ale już to spowodowało gwałtowną dekompresję, w wyniku której trzej astronauci ponieśli śmierć.
O wypadek śmiertelny dużo łatwiej w czasie przygotowań. Jak mówią statystyki, w trakcie szkoleń i treningu przed wyprawami w kosmos zginęło 11 osób...
 

Brak grawitacji powoduje zaburzenia równowagi oraz układu nerwowego. Bardzo często efektem tego jest  dezorientacja. Wielu astronautów czuje się, jakby byli zawieszeni "do góry nogami", czasem nie potrafią nawet skoordynować pracy rąk i nóg. Wszystko to może wywołać u nich tzw. "Syndrom Adaptacji Kosmicznej", który, jak to określają sami zainteresowani, jest "wyrafinowanym terminem na wymiotowanie". 
Problem ten dotyczy przeszło połowy osób, które po raz pierwszy znalazły się w przestrzeni kosmicznej i odczuły brak grawitacji. 
 

Powrót na Ziemię bywa czasem równie bolesnym przeżyciem jak i sama wyprawa w kosmos. Jednakże o jednym z jego symptomów możemy powiedzieć, że jest bardziej zabawny niż niebezpieczny. Kilku "długodystansowych" astronautów z Rosji przyznało się, że po powrocie na Ziemię mieli spory problem z przyzwyczajeniem się do obecności siły ciążenia. Z tego powodu ucierpiały głównie kubki i talerze, które pozostawione same sobie w powietrzu, roztrzaskiwały się w drobny mak...
 

Wielu astronautów miało niebywałą okazję oglądać widoki, jakich nie widać z powierzchni Ziemi. Opowiadali o jaskrawym, niebieskim kręgu dookoła naszej planety na tle czarnego, atramentowego nieba. Widzieli drugą, niewidoczną dla nas, stronę Księżyca. Odczuwali także dziwne błyski światła wewnątrz gałek ocznych.  Astronauci z pokładów statków Apollo, stacji Mir i SkyLab, wszyscy oni mówili o tych dziwnych błyskach. To, czego w rzeczywistości doświadczyli, to promieniowanie kosmiczne, które przebijało się przez ich źrenice, jak kule z pistoletu automatycznego. Kiedy taka "kula" dotrze do siatkówki, wyzwala w niej fałszywy obraz, który mózg interpretuje jako błysk. Nie trzeba być fachowcem, żeby domyślić się, że jest to bardzo niekorzystne dla oczu. Około 40 byłych astronautów cierpi na różnego rodzaju odmiany katarakty.

Kosmonauci przebywający na stacjach kosmicznych, czy to Mir czy SkyLab, mogą tylko pomarzyć o długim, relaksującym prysznicu, po ciężkim dniu pracy. Najczęściej używają oni nawilżonych ręczników do zachowania przyzwoitej higieny, gdyż to pozwala na zaoszczędzenie, niewielkich i tak, zasobów wody.