Tuzin ciekawostek z czasów panowania Iwana Groźnego

W owych czasach (XVI wiek) niedostatek pieniądza spowodował masowe fałszowanie monet srebrnych. Wobec fałszerzy stosowano tak drakońskie kary jak obcinanie rąk czy wlewanie roztopionego ołowiu do gardła (coś podobnego spotkało brata „matki smoków”).

Kryzys pieniężny zahamowano dopiero kiedy wycofano z obiegu stare pieniądze i zaczęto bić monety wg jednego wzorca. Podstawową jednostką stała się moneta później zwana kopiejką - od umieszczonego na niej jeźdźca z kopią.

#2.

Piętnaście lat - w tym wieku ludzie osiągali pełnoletność. Dzieci szlacheckie rozpoczynały „nowicjat” w wojsku, a arystokraci obejmowali niższe urzędy dworskie. W tym wieku władzę objął Iwan. Zaledwie skończył świętować urodziny, kazał wyrwać język Afanasijowi Buturlinowi za jakieś nieopatrznie rzucone obraźliwe słowo.

#3.

Ludność Rusi w połowie XVI wieku liczyła 8-10 milionów, z czego 2% liczyli mieszczanie. Moskwa liczyła ok. 100 tys. mieszkańców (pod koniec rządów Groźnego zaledwie 1/3 z tego - głównie wskutek zarazy, głodu i wojen).

Iwanowi zdarzyło się pohańbić natrętnych mieszczan, oblewając ich wrzącym winem, przypalając świecą włosy i opalając brody. Następnie rozebrano ich do naga i ułożono na ziemi. Przypadek (doniesienie o zerwaniu kremlowskiego dzwonu, co wzbudziło zaciekawienie cara) sprawił, że car pomknął do Moskwy i nie dokończył dzieła.

#4.

W trakcie buntu moskiewskiego kat skrzyknął na plac tłum ludzi. Poszkodowani przez pożar mieszczanie twierdzili, że Moskwę spalono czarami. O te oskarżono wiedźmę Annę - babkę cara. „To ona wyjmowała ludziom serca, moczyła je w wodzie, i tą wodą, latając w powietrzu jako sroka, kropiła miasto”.

#5.

Dowódca strzelców Golochwastow został zmuszony do przywdziania habitu, ale nie ochroniło go to od „dobrego” humoru cara. Car kazał go po pewnym czasie sprowadzić i oświadczył, że pomoże dzielnemu zakonnikowi szybko ulecieć do nieba. Posadzono nieszczęsnego na beczce prochu i wysłano do raju.

#6.

Iwan w wieku dojrzałym stał się już religijnym fanatykiem. Do tego stopnia, że własnoręcznie dusił swoje nieślubne dzieci.

#7.

Nieobca była mu jednak i skrucha: „A mnie, psa cuchnącego, kto mógłby uczyć i kto karać. Sam przecież nurzam się stale w pijaństwie, w rozpuście, w cudzołóstwie, w złości, w zabijaniu, w grabieży, w przywłaszczaniu, w nienawiści, we wszelkiej zbrodni”.

#8.

Majątek skazanego za zdradę dzielono zazwyczaj między skarb państwa i donosiciela. A że zeznania wymuszano torturami…

#9.

Bomielej, carski astrolog, zaplątawszy się w sieci własnych intryg, postanowił uciec. Pochwycony na rozkaz cara został wsadzony na rożen i upieczony żywcem, czego najwidoczniej nie było mu wcześniej dane zobaczyć w gwiazdach.

#10.

Gdy Groźny zastał ciężarną synową w jednej tylko koszuli (kobieta uważana była za całkowicie ubraną, jeśli miała na sobie min. 3 koszule), dotkliwie ją pobił, po czym poroniła. Syna, który próbował chronić żonę, uderzył ponoć posochem w okolice skroni, skutkiem czego pierworodny ów zmarł później w gorączce (według innych opisów było to berło, a uderzenie było lekkie w okolicach ucha). Po śmierci syna car wielkodusznie postanowił przebaczyć wszystkim zdrajcom, straconym wcześniej z jego rozkazu.

#11.

Uprawianie sportu okazało się śmiertelne dla Iwana Groźnego - zmarł podczas gry w szachy.

#12.

Wpaść w opały - Opała to niełaska carska, także kara wymierzana dotkniętemu niełaską.


Za książką Iwan Groźny wydaną przez PIW.