Szukaj Pokaż menu
Witaj nieznajomy(a) zaloguj się lub dołącz do nas
…BO POWAGA ZABIJA POWOLI

„To, co zastaliśmy, to był po prostu koszmar” – 32 osoby zginęły, 43 zostały ranne

95 372  
314   97  
Jak doszło do największej drogowej katastrofy w powojennej Polsce? Przyczyny, przebieg, relacje świadków i uczestników. Wszystkiego dowiecie się w tym artykule.

Lato, kilka lat temu, upały dają się wszystkim we znaki. Kto tylko może, jedzie poza miasto. Jechałam do koleżanki mieszkającej na Kaszubach. Tuż koło lotniska Gdańsk Rębiechowo autobus PKS-u przetoczył się leniwie obok prostego, skromnego krzyża, u stóp którego osadzona była równie prosta tablica. Wtedy w głowie zaświtało mi pytanie: co tu się stało? Przecież ten kawałek drogi jest zupełnie prosty.

Po powrocie do domu przewertowałam Internet w poszukiwaniu odpowiedzi, spytałam znajomych o to konkretne miejsce. Wydarzenia, o których się dowiedziałam, były wyjątkowo tragiczne.

Dzień zdarzenia

2 maja 1994 roku. To był piękny, ciepły dzień – poniedziałek. Mimo tego autobusy jeździły według planu sobotniego. W tym dniu kierowca PKS, Jerzy Marczyński, miał do wykonania dwa kursy – z Gdańska do kaszubskiej wsi Zawory i z powrotem. Autosan, za którego kierownicą zasiadł pan Jerzy, miał 11 lat. Pół roku wcześniej przeszedł kapitalny remont.

Pechowy kurs w kierunku Gdańska zaczął się o godzinie 17.50. Na każdym przystanku ktoś wsiadał, a od Kartuz autobus był już przepełniony. Mimo łamania przepisów przewozowych – mógł przewozić maksymalnie 51 osób, już wtedy było ich o kilkanaście więcej – kierowca jechał dalej. Taki stan rzeczy nie był wtedy czymś dziwnym. To częsty widok na podmiejskich liniach. Ludzie, zmęczeni czekaniem na autobus, często proszą kierowców o zabranie ich na pokład. Każdy chce dojechać do domu. Na pokładzie autobusu ostatecznie znalazło się 75 osób.

Po 32 km spokojnej jazdy kierowca zdecydował się na wyprzedzenie jadącej przed nim ciężarówki.

*zdjęcie poglądowe

Przebieg wypadku

Kierowca po manewrze wyprzedzania ciężarówki usłyszał głośny huk z prawej strony. Zapiszczały opony, a autobus samoczynnie skręcił. Pan Jerzy próbował utrzymać kierownicę prosto, jednak nie był w stanie tego zrobić. Przy prędkości 60 km/h autobus wbił się w przydrożne drzewo.

Po uderzeniu wciąż przytomny kierowca krzyknął do pasażerów, żeby rozbili szyby i uciekali tak szybko, jak się da. Niestety, dla wielu z nich było już za późno.

Przypadkowy kierowca, świadek zdarzenia, mówił:
Jadąc od strony Leźna, tuż za wiaduktem usłyszałem taki głuchy huk, no ale nie zdziwiło mnie to specjalnie, w końcu w pobliżu jest lotnisko, więc mógł przysiąść samolot (…). Po drugiej stronie zobaczyłem widok, no widok… Przerażający. Drgający na tym fatalnym drzewie kompletny wrak autobusu.

Śledztwo

Śledztwo po wypadku ruszyło bardzo szybko. Elementem wraku, który okazał się najbardziej interesujący, okazało się prawe przednie koło autobusu. Jako jedyne było przebite, pomimo tego, że nie uderzyło w drzewo. Wysnuto więc hipotezę, że to tutaj należy dopatrywać się przyczyny wypadku.

W trakcie śledztwa prowadzonego przez gdańską Prokuraturę Rejonową, biegli potwierdzili tę hipotezę. Bezpośrednią przyczyną wypadku było pęknięcie prawej przedniej opony w trakcie wyprzedzania ciężarówki. Opona już przed wyjazdem z zajezdni była w złym stanie technicznym. Przeciążenie autobusu i prędkość, z jaką poruszał się Autosan w chwili wypadku (około 60 km/h zamiast dozwolonych 50), mogły być czynnikami, które wpłynęły na pęknięcie opony. Nie ma jednak pewności, czy samo przeciążenie było przyczyną kluczową.

Dalszy przebieg zdarzeń

Pani Monika wspomina:
Siedziałam na samym końcu, na podwójnych siedzeniach. Było strasznie ciasno, ludzie stali stłoczeni. Pamiętam ogromny huk. Pomyślałam, że złapaliśmy gumę. Ale zaraz potem zobaczyłam przed sobą kobietę z jakimś metalem wbitym w głowę. Usłyszałam jęki, płacz dzieci i wreszcie czyjś głos: “Kto może, niech wychodzi przez tylną szybę”. Tak też zrobiłam. Zaraz potem dwóch mężczyzn pociągnęło mnie za nogi na trawę.

Przerażenie ludzi nie było bezpodstawne. Autosan uderzył w drzewo środkiem maski, wbijając się na ponad cztery metry w drzewo. W wyniku uderzenia cały przód autobusu był rozpołowiony. Wewnątrz było pełno krwi, zmiażdżonych i rozczłonkowanych ludzkich ciał. Wszechobecne były jęki rannych osób, wołania o pomoc. Część pasażerów uwięziona została między konstrukcją autobusu a drzewem, część zakleszczona między siedzeniami.

Akcja ratunkowa

Akcja ratunkowa zaczęła się niemal zaraz po wypadku. Kierowcy jadący tą samą trasą usłyszeli huk uderzenia. Gdy uzmysłowili sobie co się wydarzyło – natychmiast pośpieszyli na ratunek. To, co mieli pod rękami brali, aby rozcinać karoserię autobusu, wydobywać tych, których było można.

Jako pierwsza na miejscu wypadku przybyła drużyna straży pożarnej. Strażacy zaczęli wydobywać zakleszczonych ludzi, specjalnymi narzędziami pomagając tam, gdzie zawiodły toporki i noże. Autobus był wbity tak głęboko, że aby dotrzeć do niektórych poszkodowanych, trzeba było go odciągnąć za pomocą dwóch wozów bojowych.

Karetki pogotowia przyjechały po dwudziestu minutach od zdarzenia. Okoliczne szpitale zostały postawione w stan gotowości.

Przed najtrudniejszym zadaniem postawiony został lekarz z pierwszej karetki, która pojawiła się na miejscu zdarzenia.
Starałem się uratować jak najwięcej ludzi, których jeszcze było można ratować. W sumie to… trwało kilka minut, dopóki przyszły następne zespoły, ale tutaj momenty były w sumie… Straszny stres dla mnie, bo nie wiedziałem, od kogo mam zacząć w sumie. Bo wszyscy potrzebują pomocy i w danym momencie trzeba po prostu pomagać wszystkim.


Inny lekarz wspominał:
To, co zastaliśmy, to był po prostu koszmar. Tego nie da się opowiedzieć słowami. Ciała ofiar porozrzucane po jednej i drugiej stronie, w autobusie zmiażdżone ciała (…). Rola lekarza w tym przypadku sprowadza się przede wszystkim do segregacji. Do… podziału ofiar na tych, którzy jeszcze mają szansę na życie i tych, którzy już nie żyją.

Przewiezienie poszkodowanych do szpitali trwało mniej więcej 20 minut. Większość ofiar było w ciężkim stanie, z rozmaitymi urazami, od złamań do urazów narządów wewnętrznych. Kilka osób przyjęto na Oddział Intensywnej Terapii, kilka od razu pojechało na stół operacyjny. Do pracy ruszyli wszyscy dostępni chirurdzy. Kiedy tylko rozniosła się wieść o katastrofie, na dyżury przyszli będący poza służbą lekarze i pielęgniarki, technicy medyczni, kilkanaście osób zgłosiło się, żeby oddać krew dla potrzebujących.


Lekarze, którzy przybyli na miejsce zdarzenia stwierdzili 25 zgonów. 2 osoby nie przeżyły drogi do szpitala, kolejnych 5 osób zmarło w salach szpitalnych.

Z katastrofy nikt nie uszedł bez obrażeń, a przebieg i rozmiar tragedii wymagał dodatkowych działań. Do pomocy ruszyły władze Gdańska, udzielając wsparcia materialnego, głównie na zorganizowanie pogrzebów czy udzielając pomocy prawnej poszkodowanym i rodzinom ofiar. Część z osób, które tragedię przeżyły, doznało trwałych obrażeń, które odbijają się na ich życiu po dziś dzień.

Wyrok

Po trwającym półtora roku śledztwie prokuratura postawiła zarzuty trzem osobom – kierowcy pojazdu: za sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym, zastępcy dyrektora do spraw technicznych oraz mistrzowi stacji obsługi technicznej: za dopuszczenie do ruchu pojazdu, który zagrażał bezpieczeństwu ruchu drogowego. Wyroki nie były surowe – kierowca został skazany na dwa lata więzienia w zawieszeniu na cztery; mistrz stacji obsługi technicznej – rok więzienia w zawieszeniu na dwa, zaś zastępca dyrektora do spraw technicznych – dziewięć miesięcy w zawieszeniu na dwa lata.

W miejscu, gdzie doszło do wypadku postawiono krzyż. Pod krzyżem umieszczono tablicę, na której wyryte są imiona i nazwiska ofiar tragedii (link do mapy google).


Feralne drzewo wycięto w 2008 roku.

Nie zdecydowałam się na umieszczenie większej ilości zdjęć z miejsca wypadku – są one bardzo drastyczne. Ludzi o stalowych nerwach odsyłam do wyszukiwarki Google.

Źródła: 1, 2, 3, 4, 5,
2

Oglądany: 95372x | Komentarzy: 97 | Okejek: 314 osób

Dobra, dobra. Chwila. Chcesz sobie skomentować lub ocenić komentujących?

Zaloguj się lub zarejestruj jako nieustraszony bojownik walczący z powagą
Najpotworniejsze ostatnio
Najnowsze artykuły

29.03

28.03

Starsze historie

Sprawdź swoją wiedzę!
Jak to drzewiej bywało