Leki o zaskakujących działaniach ubocznych

#1. Benzodiazepiny

Upojenie alkoholowe w pigułce, i to bez kaca! Gdyby benzodiazepiny mogły być reklamowane, to z pewnością właśnie tak brzmiałyby slogany. Te leki powodują rozluźnienie mięśni, ukojenie lęku i szeroko pojęty relaks psychiczny, a to dlatego, że działają na nasz mózg dokładnie przez te same receptory co alkohol. Wprowadzają również pacjenta w stan lekkiej senności, co zaważyło o tym, że kiedyś były podstawą leczenia problemów ze snem. Okazało się jednak, że mają one z alkoholem jeszcze kilka wspólnych cech. Po pierwsze – silnie uzależniają. I po drugie – powodują niepamięć wsteczną (amnezję). Pacjenci brali dawkę leku, po czym zapominali, że już ją wzięli i przyjmowali kolejną. To zwykle kończyło się przedawkowaniem. I to właśnie działanie amnestyczne jest tym najbardziej interesującym. Słynna „pigułka gwałtu” to nic innego, jak właśnie substancja z grupy benzodiazepin, a alkohol, do którego jest wrzucana dodatkowo nasila jej wpływ na organizm ofiary.

#2. Inhibitory konwertazy angiotensyny (IKA)

#3. Lewodopa

Lewodopa jest świetnym przykładem tego, jak trudną i kapryśną sztuką jest medycyna i jak wiele jest jeszcze do odkrycia. I jak czasem chęć niesienia pomocy, pomimo całego naszego postępu technologicznego, musi zmienić się w bezsilność. Jest to lek stosowany w chorobie Parkinsona. Ba! Jest to najskuteczniejszy z leków powszechnie stosowanych. A problem z nim jest taki, że z czasem, jak pacjent go stosuje, lek wywołuje tolerancję. Przestaje działać w dotychczas stosowanej dawce. Więc lekarz dawkę zwiększa, aby ulżyć pacjentowi. I tak w kółko. Zawsze jednak przychodzi ten moment, gdy nawet dawka maksymalna przestaje działać, a pacjent ma już działania niepożądane. Wyobraźcie sobie teraz pacjenta z Parkinsonem. Jak wygląda? Jakie są jego problemy? Ciężko jest mu się poruszać, jego sztywne mięśnie drżą mimo woli. Łyka rano solidną dawkę lewodopy. Objawy zaczynają powoli ustępować, ale w miarę gdy stężenie leku w jego organizmie rośnie, pojawiają się... Problemy z poruszaniem i ruchy mimowolne. Lek, po długim stosowaniu, powoduje działania niepożądane niemal takie same jak choroba, którą miał leczyć! To duży problem, z którym boryka się dzisiejsza medycyna. Zawsze jednak można w ten sposób kupić pacjentowi kilka lat ulgi od nękających go dolegliwości.

#4. Tetracykliny

OK, wstawiłam ten obrazek, bo gdzieś po prostu musiałam! Ale nie jest zupełnie oderwany od rzeczywistości, bo penicylina jest antybiotykiem, podobnie jak tetracykliny. A obrazek tego, co robią tetracykliny sobie odpuszczę, bo to nic ładnego ani zabawnego. Otóż gdy podamy te antybiotyki dzieciom, może zdarzyć się tak, że stworzą one kompleksy z wapniem i fosforem i w tej formie będą odkładać się w organizmie. To już nie brzmi dobrze. Gdzie mamy najwięcej wapnia i fosforu? Ano, w szkielecie, zatem tam będą wędrować nasze tetracyklinowe kompleksy (to brzmi prawie że pieszczotliwie). A u dzieciaków najchętniej się odłożą w zębach, co nie wygląda zbyt estetycznie, bo kompleksy mają kolorek wybitnie niewyjściowy. Mianowicie coś w rodzaju brunatnego brązu. Pamiątka po leczeniu infekcji na całe życie.

#5. Neuroleptyki

Obrazek mówi sam za siebie – neuroleptyki starszej generacji (czyli leki przeciwpsychotyczne, stosowane w psychiatrii na schizofrenię, stany maniakalne czy psychozy urojeniowe) powodowały u panów ginekomastię. Znaczy, niektórym mężczyznom rosły po nich cycki! Niestety, piersi u panów, nawet jeśli okazałe, nie wyglądają tak atrakcyjnie jak u pań (na pewno znajdzie się jakiś przykład w komentarzach). Zanim Wasza wyobraźnia ruszy z kopyta dodam jedynie, że czasem na tym się nie kończyło i do okazałych bimbał panom dochodził problem mlekotoku. Mniamki!

PS. Farmakologia jest niezbędną częścią medycyny, a leki w rękach wykształconego lekarza i świadomego pacjenta mogą zdziałać więcej dobrego niż złego. Art ma na celu wyłącznie aspekty popularnonaukowe i rozrywkowe. Wiem, że dla Was to oczywiste, ale sumienie nie dałoby mi spokoju, gdybym tego nie napisała.