Kilka ciekawych faktów o neandertalczykach

Obydwie grupy żyły prawdopodobnie obok siebie i istnieją wątpliwości, czy się krzyżowały między sobą. Neandertalczycy wyginęli około 30 tys. lat temu, najprawdopodobniej z powodu wysokiej umieralności, małego przyrostu naturalnego oraz ciężkich warunków klimatycznych.

Nie chodzili zgarbieni i na ugiętych nogach

Taki stereotyp powstał po znalezieniu i zbadaniu pierwszego szkieletu neandertalczyka. Późniejsze badania pokazały, że osobnik ten cierpiał na artretyzm. Wielu neandertalczyków, zwłaszcza w starszym wieku, miało choroby zwyrodnieniowe stawów. Tan pierwszy odnaleziony miał akurat zaatakowane stawy kolanowe. Na innych szkieletach widać uszkodzenia stawów biodrowych, stawów kostek u nóg czy też zmiany w kręgosłupie.

Potrafili mówić

Prawdopodobnie po obejrzeniu „Planety Małp” utrwalił się w nas obraz neandertalczyka posługującego się chrząknięciami i pomrukami. Badacze jednak postanowili to sprawdzić. Oczywiście nie zachowały się żadne miękkie części aparatu mowy, ale poradzono sobie inaczej. Dokładnie wymierzono długość krtani, zbadano kość gnykową i wprowadzono dane do syntezatora mowy. Okazało się, że mogli oni spokojnie mówić, ale w trochę inny sposób niż my. Przykładowo budowa ich krtani nie pozwalała na wymówienie głównych samogłosek takich jak „a” i „o”.

Nie byli dzikusami

Z wykopalisk wiadomo, że neandertalczycy troszczyli się o członków swojego plemienia. Zmarłym urządzali pogrzeby, a groby stroili kwiatami. Opieką otaczali chorych i rannych. Najprawdopodobniej zajmowali się ziołolecznictwem i znachorstwem. Na niektórych szkieletach widać zagojone złamania, co oznacza, że członkowie plemienia musieli karmić i transportować chorego, dopóki nie wyzdrowiał. Nie wszystko załatwiali pałką.


Wydaje nam się, że jedynie homo sapiens był kreatywny i potrafił tworzyć różne narzędzia, a neandertalczyk wymachiwał maczugą i za jej pomocą zdobywał żywność, walczył itd. Dr. Metin Eren z Uniwersytetu Exeter odtworzył neandertalskie narzędzia takimi samymi metodami, jakie stosowano dziesiątki tysięcy lat temu. Były one równie doskonałe jak te wytworzone przez człowieka rozumnego. Oprócz tego nie jedli surowego mięsa, które wyszarpywali rękami z zabitych zwierząt, lecz kroili je narzędziami i piekli nad ogniem, który nauczyli się rozniecać i przenosić ponad 200 tys. lat temu.

Nie byli przesadnie owłosieni

Kojarzymy ich jako zarośniętych maksymalnie małpoludów, mimo że nie ma to żadnych dowodów. Najprawdopodobniej mieli podobną ilość owłosienia jak im współcześni. Niektórzy naukowcy twierdzą, że nie mogli być zbyt kudłaci, ponieważ powodowałoby to nadmierne pocenie. A pot następnie by zamarzał, co mogłoby prowadzić nawet do śmierci.

Nie mieszkali tylko w jaskiniach

Neandertalczycy nie mieszkali wyłącznie w jaskiniach. Zamieszkiwali też chatki, które przypominały indiańskie tipi. Budowali je bardzo starannie przy użyciu materiałów takich jak gałęzie, kości mamuta i skóry zwierząt. Miały one służyć przez kilka lat, więc kopali głębokie dziury w ziemi, wkładali tam długie tyki i wiązali u góry za pomocą jelit zwierzęcych. Okładali je skórami i zszywali. Przy podłożu okładali chatki wielkimi kamieniami, aby skóry się nie odchylały.

Nie mieli małpich twarzy

Twierdzenie, że mieli małpie rysy wzięło się z marnych, pierwszych rekonstrukcji twarzy. W 1983 Jay Matternes zrobił dużo lepszą rekonstrukcję i okazało się, że twarze neandertalczyków nie różniły się drastycznie od twarzy człowieka współczesnego. Na pewno neandertalczycy mieli większe zatoki przynosowe, ale nie zaburzało to harmonii twarzy, ponieważ ogólnie ich czaszki były większe niż czaszki homo sapiens. Zdjęcia rentgenowskie i skany z tomografii komputerowej potwierdziły, że zatoki były proporcjonalne do wielkości czaszek u obydwóch gatunków.

PS Może dowiemy się jak dokładnie wyglądał neandertalczyk


Media obiegła plotka, że profesor George Church z Harvardu poszukuje kobiety, która zdecydowałaby się urodzić neandertalskie dziecko. Profesor rzekomo miałby zrekonstruować DNA neandertalczyka, uzyskać z niego zarodek i wszczepić go kobiecie. Profesor jednak mówił jedynie, że ma nadzieję, że za jego życia będzie możliwe sklonowanie neandertalczyka. W sumie nic nie stoi na przeszkodzie, ponieważ w 2009 roku zmapowano genom i można spokojnie brać się za klonowanie. Jedyna przeszkoda to pieniądze - obliczono koszt tego projektu na 30 milionów dolarów i jak na razie nie ma chętnych na wyłożenie takiej kasy. Oprócz tego pozostaje wiele kwestii etycznych. Poczekamy i może zobaczymy, jak faktycznie wyglądał nasz daleki krewniak.

Źródła: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7