Kiedy rozmiar ma znaczenie, czyli wstydliwe wpadki inżynierów

Mars Climate Orbiter rozpoczął manewr wejścia na orbitę Marsa 23 września 1999 r. Zamiast znaleźć się na oczekiwanej wysokości 140-150 km nad powierzchnią planety, orbiter trafił na wysokość 57 km i wkrótce kontakt z nim został stracony. Sonda warta 125 milionów dolarów najprawdopodobniej została zniszczona przez atmosferę planety. Dochodzenie wykazało, że przyczyną utraty mogło być nieudane przekalkulowanie jednostek angielskich na metryczne w oprogramowaniu stacji naziemnej.

#2. Okręt wojenny Vasa

W 1628 roku tłumy Szwedów były świadkami, jak nowy okręt wojenny "Vasa" zatonął po przebyciu jednej mili w dziewiczym rejsie, pociągając za sobą 30 osób na pokładzie. Uzbrojony w 64 armaty z brązu był uznawany przez niektórych za najpotężniejszy w tamtym czasie okręt wojenny na świecie.

Eksperci, którzy badali go po wydobyciu w 1961 stwierdzili, że jest on asymetryczny, tzn. jest grubszy po stronie lewej burty. Uważa się, że jednym z powodów może być różny system miar używany przez budowniczych w tamtych czasach. Archeolodzy znaleźli cztery liniały, które były używane przez robotników budujących okręt. Dwa zostały skalibrowane do szwedzkich stóp, które miały 12 cali, podczas gdy dwa pozostałe do amsterdamskich stóp, które miały 11 cali.

#3. Teleskop Hubble'a

Teleskop Hubble'a słynie z wykonywania pięknych fotografii astronomicznych i jest uważany za wielki sukces NASA. Jednakże jego początki były bardzo ciężkie. Pierwsze obrazy przesyłane na Ziemię przez teleskop były rozmyte, ponieważ główne lustro teleskopu było zbyt płaskie. Dokładnie o zaledwie 2,2 mikrona, czyli o 1/50 grubości ludzkiego włosa, co wystarczyło, aby przyszłość projektu stanęła pod wielkim znakiem zapytania.

Jedna z teorii głosi, że odrobina farby na urządzeniu używana do testowania zwierciadła spowodowała zniekształcenie pomiarów. Na szczęście naukowcom udało się rozwiązać ten problem w 1993 roku, przy użyciu instrumentu o nazwie Corrective Optics Space Telescope Axial Replacement (Costar), który przywrócił parametry teleskopu do pierwotnie zakładanej jakości.

#4. Most w Laufenburgu

Jaki jest dokładnie "poziom morza"? Różne kraje stosują w tym względzie różne standardy. Na przykład Wielka Brytania mierzy wysokość w stosunku do średniego poziomu morza w Kornwalii, podczas gdy Francja mierzy wysokość w odniesieniu do poziomu morza w Marsylii. Niemcy natomiast mierzą poziom morza w odniesieniu do Morza Północnego, a Szwajcaria, podobnie jak Francja, w stosunku do Morza Śródziemnego.

Te różnice były powodem problemu, jaki zaistniał w Laufenburgu, mieście leżącym na granicy pomiędzy Niemcami a Szwajcarią. Kiedy w 2003 roku podczas budowy mostu dwie jego połowy zaczęły się do siebie zbliżać, stało się jasne, że nie znajdują się na tej samej wysokości nad poziomem morza. Różnica wynosiła aż 54 cm! Budowniczowie byli świadomi rozbieżności w poziomach morza stosowanych w tych krajach (która wynosiła 27 cm). Jednak różnica ta została podwojona, zamiast zostać zniwelowana. Strona niemiecka musiała być obniżona, aby dało się ukończyć budowę mostu.

#5. Trasa biathlonu w Soczi

Dzień przed otwarciem zimowych igrzysk olimpijskich w Soczi okazało się, że trasa biathlonu - którą powinna być pętla o długości 2,5 km (1,6 mili) - jest o 40 m (130 stóp) za krótka. Zawodnicy, którzy wzięliby udział w biegu na 7,5 km, w rzeczywistości zaliczyliby więc mniej niż 7,4 km, natomiast w biegu na 12,5 km zrobiliby 12,3 km. Pośpieszne prace naprawcze zapewniły właściwą długość po trzech dniach, kiedy to odbyły się pierwsze biegi.

Wydłużenie trasy biathlonu jest oczywiście łatwiejsze niż wydłużenie basenu. Czasami można trafić na informację, że 50-metrowe baseny Crystal Palace w Londynie i Leeds są o kilka centymetrów za krótkie, bo projektanci zapomnieli wziąć pod uwagę grubość płytek. Ta historia wydaje się być jednak miejską legendą, tak samo jak podobne wieści z 2011 r. na temat basenu olimpijskiego w Portsmouth, które okazały się być nieprawdziwe.