7 absolutnie niesamowitych mechanizmów obronnych u zwierząt

Wyobraź sobie, że jesteś stworzeniem, którego pierwszą i jedyną linią obrony przed zagrożeniem jest złamanie sobie kości, a następnie użycie ich jako broni. W taki sposób postępuje zadziornica włochata, środkowoafrykański gatunek żaby, która pomimo swojego zakręconego wyglądu i dziwnej nazwy, wcale nie jest pokryta włosami. Podczas godów, u osobników płci męskiej pojawiają się cienkie pasma skóry, które mogą przypominać włosy. Naukowcy przypuszczają, że pozwalają one zwierzęciu zwiększyć pobór tlenu, gdy to pilnuje jaj. Ciekawszym faktem jest jednak to, że opisywana żaba potrafi łamać swoje kości palców i przebijać nimi skórę, wysuwając tym samym ostre szpony, które są świetną bronią w walce z przeciwnikiem. Co prawda nie jest jasne, co dzieje się później ze złamanymi kośćmi, jednak według naukowców możliwe jest, że wsuwają się one z powrotem pod skórę, gdy tylko zwierzę rozluźnia swoje mięśnie.

Zadziornica włochata nie jest jedynym płazem, który potrafi użyć swoich kości jako broni. W chwilach zagrożenia, traszka Waltla wysuwa swoje żebra w taki sposób, że te przebijają napiętą skórę płaza i tworzą rzędy kolców po bokach jego ciała. Opisywany mechanizm obronny nie wyrządza jej jednak zbyt wiele szkód, nawet pomimo tego, że podobnie jak zadziornica, traszka Waltla musi się przebić przez swoje ciało za każdym razem, gdy jest atakowana. „Traszki – i zresztą płazy jako takie – znane są z tego, iż posiadają niesamowite zdolności regenerowania swojej skóry” – mówi Egon Heiss, zoolog z Uniwersytetu Wiedeńskiego w Austrii.

Pogadajmy o pracy zespołowej. Odnaleziony w deszczowych lasach Gujany Francuskiej gatunek termitów wysyła swoje osobniki na misje samobójcze. Te z reguły starsze wiekiem owady – teraz już mniej przydatne dla kolonii niż kiedyś – zaopatrzone są w małe, wybuchowe „plecaki”, które wypełniają się w ciągu ich życia toksycznymi kryształkami. Po zmieszaniu z wydzieliną ślinianek zamieniają się z kolei w trujący płyn, który powoduje mini eksplozję i obryzguje przy tym pobliskich przeciwników. Ci ulegają paraliżowi, natomiast zamachowiec ginie.

Śluzice to węgorzokształtne, morskie stworzenia, które posiadają wyjątkowo przydatną umiejętność obrony przy pomocy śluzu. W sytuacjach zagrożenia z ich porów wydostaje się substancja, która zmieszana z wodą zamienia się w niebezpieczną maź. Tworzący się z niej galaretowaty klajster może uwięzić atakującego drapieżnika lub udusić go, zatykając mu skrzela. Powyższe nagranie przedstawia śluzicę zaatakowaną 14 razy przez rekiny oraz inne duże ryby. Każda z nich zdołała ugryźć ją tylko jeden raz, po czym szybko wypluła stworzenie i odpłynęła, krztusząc się jego śluzem.

Ogórki morskie (strzykwy) to na pierwszy rzut oka mało interesujące stworzenia. Na świecie żyje ok. 1250 znanych nam ich gatunków, przy czym wiele z nich rzeczywiście przypomina zielone warzywo. Podobnie do rozgwiazd czy jeżowców, są one szkarłupniami, które posiadają zdolność regenerowania utraconych elementów ciała. Umiejętność ta bywa przydatna w chwilach zagrożenia. Ogórki morskie wydalają wówczas swoje organy wewnętrzne, które są wyjątkowe lepkie i posiadają niebezpieczną zawartość: toksyczne związki chemiczne, mogące nawet zabić przeciwnika.

W naszym zestawieniu nie mogło zabraknąć także oposów. Mechanizm obronny tych stworzeń – chociaż polegający na symulowaniu śmierci – jest zupełnie bezwarunkowy i wbrew pozorom niewiele ma wspólnego z udawaniem. Oposy co prawda nie umierają, jednak mimowolnie zapadają w stan, który przypomina śpiączkę. Mogą w nim pozostawać nawet przez kilka godzin, a więc wystarczająco długo, aby utwierdzić drapieżnika w przekonaniu, że rzeczywiście są martwe. Raczej mało apetyczną ciekawostką jest to, że ich ciała wydzielają wówczas zapach, który jest podobny do tego, jaki wydzielają rozkładające się zwłoki.