Wszystko czego nie wiedzieliście o "Kopciuszku"

2. Bajkę (w tej czy innej wersji) opowiadano w Hiszpanii, Rzymie, Wenecji, Florencji, Irlandii, Szkocji, Szwecji, Finlandii... Bajka o pasierbicy powstała i rozprzestrzeniła się w tych czasach, gdy ludzie swobodnie przemierzali kontynent europejski.

3. Kopciuszek tamtych czasów wybierał się nie na bal, a na jakąś skromną uroczystość. I pantofelek, który zgubiła, nie był kryształowy, a drewniany, z materiału lub futrzany.

4. Imię bohaterki – Cinderella, Aschenputtel, Cenerentola, The Cinder Maid, Pepeljuga, Kopciuszek, Zołuszka – we wszystkich krajach jest związane z popiołem. Ten zaś kojarzono z ogniem, kapłanką którego mogła być tylko dziewczyna dobra i niewinna.

5. Pomocnicy Kopciuszka – wskazują na to, w jakiego patrona wierzył dany lud. Jest tu i istota magiczna (wróżka), i zmarły przodek (biały ptaszek), i myszy, pomagające przebrać ziarno (te ostatnie znajduje się w opowieściach o wiele starszych niż np. wróżki).

6. Związek między utratą pantofelka i następującym później weselem nie był niczym dziwnym dla ludzi tamtych czasów, ponieważ obuwie w obrzędach weselnych oznaczało zaręczyny lub samo wesele. Rozdzielenie pary obuwia wskazywało na rozłąkę zakochanych lub na poszukiwanie partnera.

7. W czasach wielkich odkryć geograficznych, gdy Europejczycy zaczęli poznawać kulturę innych narodów, okazało się, że historia dziewczyny, która gubi pantofelek, jest doskonale znana i na innych kontynentach. Na przykład w koreańskiej bajce Kopciuszkiem była czternastoletnia dziewczynka Khonchhi. Biedna pasierbica, z rozkazu macochy, sortowała proso i ryż, kopała drewnianą motyką kamieniste pole i przelewała wiele łez. Lecz pewnego razu przed nią pojawiła się niebiańska bogini, która pomogła jej uporać się z zadaniami i wyprawiła ją na czyjeś-tam wesele.  Gdy dziewczyna przeskakiwała przez strumień, jej pantofelek wpadł do wody. Znalazł go Kamsa, gubernator prowincji. Rozkazał odszukać właścicielkę pantofelka, oświadczając, iż chce ją pojąć za żonę.

Na dzień dzisiejszy ocenia się, że bajka funkcjonuje w kilkuset wariantach. najbardziej znane wersje to:

«Kopciuszek» włoskiego poety i bajkopisarza Giambattista Basile (1575–1632)

Napisał on bajkę 61 lat przed Perraultem, weszła ona do zbiorku «Bajka bajek» (1634).

W wersji Giambattista Basile Kopciuszek nazywała się Zezolla. Dogadawszy się z nianią, dziewczyna wiekiem skrzyni złamała kark macosze, potem przekonała ojca, by ożenił się z nianią.  Jednakże życie uprzykrzało jej sześć córek niani. Pewnego razu dziewczynę ujrzał król i zakochał się. Posłał on swego sługę, by odszukał Zezollę, a gdy ją znalazł, dziewczyna broniąc się przed sługą, zgubiła but - pianellę – podobny do kalosza z podeszwą z korka (właśnie takie obuwie nosiły kobiety w Neapolu w czasach renesansu). Młody król wyprawił gońców, którzy objechali całe królestwo i każdej kobiecie przymierzali znalezioną pianellę. Zezollę, oczywiście, odnaleziono.

«Kopciuszek» Charlesa Perraulta (1697 г.)
 

Charles Perrault i bracia Grimm znali  «Pentameron» i, najwyraźniej opierali się na nim, wydając swoje zbiory bajek.

W bajce Perraulta był kryształowy pantofelek, a sama wersja jest chyba najłagodniejsza dla dziecięcego ucha. (wszystkim nam znana)

«Kopciuszek» braci Grimm

Bogaczowi umiera żona. Pojawia się macocha z córkami. Ojciec jedzie na jarmark i pyta, co przywieźć córce i pasierbicom. Córki macochy proszą o piękne suknie i drogie kamienie,  a Kopciuszek - o gałązkę, która pierwsza zaczepi się o jego czapkę. Gałązkę orzecha sadzi Kopciuszek na grobie matki i podlewa łzami. Wyrasta piękne drzewo. Kopciuszek trzy razy dziennie przychodziła pod drzewo, płakała i modliła się. Za każdym razem przylatywał biały ptaszek. Gdy Kopciuszek powiedziała mu o tym, że marzy by pójść na bal, ptaszek dał jej piękną suknię i pantofelki (trzy bale i trzy warianty strojów). Książę zakochał się w dziewczynie, ale ona za każdym razem mu uciekała.

Dalej robi się strasznie.

Gdy posłańcy przymierzali pantofelek, jedna z sióstr odcięła sobie palec u nogi. Książę zabrał ją ze sobą, ale w drodze okazało się, że pantofel jest cały we krwi. Książę zawrócił. Potem to samo powtórzyło się z drugą siostrą, tyle, że ta odcięła sobie piętę. Pantofelek pasuje na Kopciuszka jak ulał i książę ogłosił ją swoją narzeczoną. Gdy nadszedł czas ślubu, siostry zostały zaproszone. Starsza stanęła z prawej strony panny młodej, młodsza – z lewej. Wyruszyli do kościoła. Po drodze gołębie każdej z sióstr wydziobały po jednym oku. Gdy wracali z kościoła, starsza szła z lewej, a młodsza z prawej strony. Jeszcze raz przyleciały gołębie i wydziobały siostrom jeszcze po oku.

Tak siostry zostały ukarane za swą nieprawość (morał: nie łakom się na cudze).